Krijgen we volgend jaar een minister van Voedsel?

Als het aan PvdA, CDA en ChristenUnie ligt, is Den Haag volgend jaar een ministerie rijker. Beleid over voedsel is volgens de partijen te veel versnipperd over verschillende ministeries en moet samenkomen in een op te richten ministerie van Voedsel.

Dat kan de moderne opvolger worden van het in 2010 opgeheven ministerie van Landbouw, aangevuld met thema's als voedselveiligheid (nu gedeeltelijk bij Volksgezondheid) en export (nu vooral bij Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking).

SP en GroenLinks zijn tegen. Zij noemen het idee een wassen neus: beleid moet veranderen, niet de naam van een ministerie. VVD en PVV waren destijds sterk voor verkleining van het aantal ministeries. Zij hebben nog niet op het plan gereageerd.

Vergissing

Regeringspartij PvdA vindt dat voortaan met een ruimere blik gekeken moet worden naar voedselgerelateerde onderwerpen. Volgens Kamerlid Sjoera Dikkers wordt landbouw te veel gezien als economische sector. "Bij Economische Zaken gaat het vooral over handel, terwijl ze bij het ministerie van Volksgezondheid bezig zijn met gezonder eten. Het is logischer om dat samen te voegen."

ChristenUnie-Kamerlid Dik-Faber deelt die opvatting: "Onderwerpen als voedselveiligheid, dierenwelzijn en bestrijdingsmiddelen zijn nu versnipperd en zouden veel beter onder één dak samengebracht kunnen worden. Een ministerie van Voedsel, dat een bredere kijk heeft dan het oude ministerie van Landbouw, heeft de toekomst."

Volgens het CDA was het opheffen van dat ministerie van Landbouw in 2010 een grote vergissing. "Terugkijkend op die kabinetsformatie hadden we dat anders moeten doen", zegt Kamerlid Geurts. Ook hij pleit nu voor een ministerie dat verschillende thema's combineert.

Terug naar vroeger

De SGP wil het liefst terug naar de situatie van vóór de 'fout' van 2010. "De belangen worden nu niet goed behartigd, landbouw is opgeslokt door het ministerie van Economische Zaken. We moeten terug naar hoe het vroeger was: een sterk eigen ministerie met staatssecretaris én minister", vindt Kamerlid Dijkgraaf. Hij laat die wens opnemen in het SGP-verkiezingsprogramma.

Tijdens de formatie van het kabinet-Rutte I werd door VVD en CDA ingezet op een kleinere overheid met minder ministeries. Landbouw werd samengevoegd met economische zaken in het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie.

Twee jaar later, bij de formatie van Rutte II, werd Landbouw uit de naam van dat ministerie gehaald, wat leidde tot het huidige ministerie van Economische Zaken.

SP en GroenLinks voelen niets voor een ministerie van Voedsel. "Er moet een hoop worden verbeterd, maar een nieuw ministerie oprichten heeft geen zin", zegt SP'er Van Gerven. "De kern van het probleem is dat we te veel VVD-beleid hebben, niet dat er geen apart ministerie is."

GroenLinks-Kamerlid Grashoff is het daarmee eens: "We moeten het beleid veranderen, niet de naam van het ministerie. Zo'n organisatorische vernieuwing haalt niet veel uit."

Haags dingetje

D66-Kamerlid Koser Kaya kiest geen partij vóór of tegen een Voedsel-ministerie. "Welke naam een ministerie heeft is een beetje een Haags dingetje", vindt zij. Belangrijker is dat de voedselproductie vanuit duurzaamheid, kwaliteit en volksgezondheid wordt opgezet, aldus Koser Kaya.

De Partij voor de Dieren pleit juist voor de toevoeging van een bijvoeglijk naamwoord. Het op te richten departement moet van de partij bij voorkeur het ministerie van Duurzaam Voedsel heten.

Landbouworganisatie LTO, vertegenwoordiger van bijna 50.000 boeren, denkt dat een losstaand ministerie beter kan opkomen voor agrarische belangen. Als het aan LTO ligt komt er ministerie van Voedsel en Plattelandseconomie.

Landbouw wordt volgens voorzitter Albert Jan Maat ten onrechte gezien als een louter economische activiteit. "Het is veel meer. Zo is de sector een belangrijke beheerder van natuur en landschap. Ruim tweederde van ons nationale oppervlak wordt beheerd en gebruikt door agrarische ondernemers."

Gezien de omvang van de sector is het volgens hem des te opmerkelijker dat landbouw slechts een onderdeel is van Economische Zaken. "De Nederlandse agrosector is veruit de grootste exporteur van onze economie. Toch is Nederland zo ongeveer het enige land ter wereld zonder eigen ministerie van Landbouw", constateert Maat.

Na de verkiezingen in maart volgend jaar zal blijken of de landbouwsector weer een eigen ministerie krijgt.