Ben jij zzp'er? Waar je op moet letten bij de nieuwe regels

Vandaag veranderen de regels voor zelfstandige ondernemers. Waarop moeten zij vanaf nu letten?

Wat verandert er vandaag?

De VAR-verklaring wordt vervangen door de Wet DBA. Eerder toonden zelfstandigen met de VAR aan dat ze ondernemer zijn. Onder de nieuwe regels sluiten opdrachtgevers en opdrachtnemers onderling een contract af waarin staat hoe de werkrelatie eruitziet.

Op de site van de Belastingdienst staan goedgekeurde modelovereenkomsten waar zzp'ers en opdrachtgevers gebruik van kunnen maken.

Waarom verdwijnt de VAR-verklaring?

Op dit moment is het moeilijk te controleren of een opdrachtnemer met een VAR ook echt een zelfstandige is. De Belastingdienst wil met de nieuwe wet schijnconstructies aanpakken. Bij die constructies zijn ondernemers op papier zzp'er, maar werken ze in de praktijk voor één opdrachtgever en zijn ze verkapt in loondienst.

Ook was met de VAR alleen de zzp'er aansprakelijk als bij controle toch sprake was van een loondienstverband. Met de nieuwe wet komt de verantwoordelijkheid ook bij de opdrachtgever te liggen. De modelovereenkomsten moeten dus zorgen voor meer zekerheid vooraf.

Wat staat er in een modelovereenkomst?

De opdrachtgever en zzp'er beslissen samen wat voor overeenkomst bij het werk past. In een modelcontract staat bijvoorbeeld dat de opdrachtnemer zelf bepaalt onder welke omstandigheden een opdracht wordt uitgevoerd. Of dat tijdens uitvoering van het werk herkenbaar is dat hij zijn eigen bedrijf vertegenwoordigt.

Zo hoeft een timmerman niet de bedrijfskleding te dragen van zijn opdrachtgever en neemt hij bijvoorbeeld zijn eigen hamer mee. Maar ook rijdt hij in zijn eigen busje en kan hij als hij wil andere opdrachten accepteren. Dit alles zorgt ervoor dat de timmerman werkelijk onafhankelijk is.

Kan ik die modelovereenkomsten aanpassen?

Voor lang niet alle beroepsgroepen zijn er al modelcontracten beschikbaar. De Belastingdienst gaat die de komende tijd wel aanvullen, maar in de tussentijd is het ook mogelijk de overeenkomsten aan te passen of zelf op te stellen. Het is wel handig om zelf opgestelde overeenkomsten te laten beoordelen door de fiscus, om te voorkomen dat je later met naheffingen wordt geconfronteerd.

Het is trouwens niet verplicht om met een modelovereenkomst te werken. Als er geen twijfels zijn over de werkrelatie tussen de opdrachtgever en zzp'er, is het niet nodig.

De modelovereenkomsten zijn vijf jaar geldig. Maar dat betekent ook dat de Belastingdienst tot vijf jaar na de ingangsdatum kan naheffen, als blijkt dat niet volgens contract is gewerkt.

Moet je voor elke nieuwe opdracht een aparte overeenkomst afsluiten?

Veel zzp'ers maken zich zorgen over de vele administratie die ze te wachten staat. Volgens de Belastingdienst is het ook voldoende als je schriftelijk of per mail met je opdrachtgever afspreekt volgens welke modelovereenkomst je werkt. De overeenkomsten staan namelijk genummerd op de site.

Moet vandaag alles al rond zijn?

Er geldt een overgangsregeling van een jaar, tot 1 mei 2017. Tot die tijd houdt de Belastingdienst wel toezicht, maar er worden nog geen boetes opgelegd, behalve bij duidelijke gevallen van fraude.