Grenshek Macedonië staat op een kier, maar hoelang nog?
Het hek op de grens van Macedonië met Griekenland is nog niet af, maar ziet er al dreigend uit: het is een dubbel hekwerk met flink wat prikkeldraad er bovenop en naast. Tussen de twee hekken is een pad waar militairen kunnen patrouilleren. Er staat nu zo'n dertig kilometer. Elke dag wordt er aan het hek gewerkt. En in Griekenland vrezen ze de volledige sluiting ervan.
Dit hek moet illegale migranten tegenhouden; mensen uit Marokko, Pakistan of Iran bijvoorbeeld. Zij zijn niet langer welkom op de Balkanroute. Alleen nog Syriërs, Afghanen en Irakezen met de juiste papieren mogen via Macedonië doorreizen naar West-Europa, door een poort in het hek. Maar als het aan de zogenoemde Visegrád-landen ligt, houdt het prikkeldraad voortaan ook deze vluchtelingen tegen.
De vier Visegrád-landen - Hongarije, Slowakije, Tsjechië en Polen - pleiten voor een volledige afsluiting van de Balkanroute. Nu reizen per dag zo'n 2000 asielzoekers via Macedonië, Servië, Kroatië en Slovenië naar Oostenrijk.
Onder leiding van de Hongaarse premier Orbán hopen de Oost-Europese landen Macedonië zover te krijgen het hek te sluiten en geen vluchtelingen meer binnen te laten. Dat gaat niet alleen in tegen het plan-Merkel, dat voorziet in het doorlaten van vaste aantallen asielzoekers, maar leidt ook tot zorgen aan de andere kant van het hek, in Griekenland.
'Gigantisch probleem'
"Sluiting zou een gigantisch probleem zijn", zegt Yannis Boutaris, de burgemeester van Thessaloniki. "Maar dat ligt niet aan Griekenland. Wij zijn er klaar voor om zo’n 20.000 mensen op te vangen. Maar meer dan dat kunnen we niet aan."
Wanneer Macedonië de grens voor vluchtelingen zou sluiten en de stroom vanuit Turkije gewoon aanhoudt, zouden migranten massaal vast komen te zitten in Griekenland. De verwachting is dat het aantal asielzoekers dat dagelijks op de Griekse eilanden aankomt, in het voorjaar snel zal stijgen. En die kunnen dan al snel geen kant meer op.
Net iets buiten Thessaloniki gaan een paar honderd mensen de straat op. Zij zijn het zat om het afvalputje van de stad te zijn. "Wij hebben een olieraffinaderij, wij hebben veel armoede, er wonen hier veel zigeuners", zeggen ze. "Nu krijgen we ook nog eens 5000 migranten in de wijk. Het is echt teveel."
Er komt een opvangcentrum in de buurt waar vluchtelingen worden gebracht die bij binnenkomst zijn gescreend, en moeten wachten op verder transport richting het Westen. Maar volgens sommigen vanavond gaat het om dieven en verkrachters. "Als het hek dichtgaat, wordt het hier een anarchistische bende", zegt één van de demonstranten. "We zullen het recht in eigen hand nemen", dreigt hij.
Het probleem ligt in Europa. De EU heeft haar solidariteit verloren.
Volgens de burgemeester van Thessaloniki gaat het om een kleine groep, die tegen de vestiging van vluchtelingen is. Maar hij is wel bang dat dit verandert als het Macedonische hek echt op slot gaat. "Veel Grieken zijn zelf migranten, wij snappen deze mensen. Het probleem zit niet hier in Griekenland. Het probleem ligt in Europa. De EU heeft haar solidariteit verloren."
In het opvangkamp in Gevgelija, aan de Macedonische kant van de grens, komen dagelijks nieuwe vluchtelingen binnen: mensen met de 'juiste' nationaliteit en papieren. Hier wachten ze op een trein die hen verder brengt, naar de grens met Servië.
De Macedonische staatssecretaris Ilieska van Binnenlandse Zaken begrijpt de vrees van Griekenland wel. "Maar", zegt ze: "Wij als de Republiek Macedonië moeten ons territorium en onze grens beschermen. Wij bepalen wie er binnenkomt en door Macedonië kan reizen."
Over twee weken praat de EU met de Turkse premier Davutoglu. Die moest gepland overleg deze week afzeggen na de bomaanslag in Ankara. Tot aan die nieuwe ontmoeting zullen de vluchtelingen blijven komen. En houdt Macedonië het hek voorlopig nog op een kier.