Veel vragen oppositie over PvdA-vluchtelingenplan

Oppositiepartijen hebben veel vragen over het plan van de PvdA om de migrantenstroom in te dammen. De partij wil migranten die op Griekse eilanden aankomen, per veerboot terugsturen naar Turkije.

Het is de bedoeling dat migranten die op Lesbos, Chios of Kos aankomen teruggaan naar Turkije, vanwaar ze vertrokken zijn. Turkije is volgens Samsom bereid om ze terug te nemen, op voorwaarde dat de EU per jaar 150.000 tot 250.000 vluchtelingen toelaat.

CDA-leider Buma vindt het positief dat de PvdA mensen vooral in Turkije wil opvangen. Maar hij vraagt zich af hoe serieus het plan is en hoe het is besproken met andere landen. "Als de dag eindigt met veel praten over een plan, dat niet eens bestaat, zijn we eerder verder van huis."

Ook SP-Kamerlid Gesthuizen is sceptisch. "Het plan roept veel vragen op en is afhankelijk van wat we met Turkije afspreken. Het is heel goed om afspraken te willen maken om te voorkomen dat mensen in bootjes stappen. Maar de vraag is of we die afspraken ook echt kunnen maken." Ze vindt ook dat je geen bommen moet gooien op Syrië, als je de vluchtelingenstroom wilt stoppen.

Flutplan

PVV-leider Wilders is bang dat het asielplan van Samsom eerder een aanzuigende dan een afschrikwekkende werking heeft. Hij wijst erop dat de Oost-Europese landen geen vluchtelingen hoeven op te nemen. "De mensen die dan met het vliegtuig naar Europa gaan, komen niet meer in Polen, Litouwen of Hongarije terecht, maar krijgen dus altijd de hoofdprijs; Duitsland of Nederland. Dan zullen de aantallen alleen maar groter worden."

Wilders noemt het idee een wassen neus en een flutplan. De politicus herhaalde dat zijn partij het sluiten van de grenzen als enige oplossing ziet. "Nul asielzoekers, dat is wat Nederland nodig heeft."

GroenLinks-voorman Klaver snapt dat Samsom wil kijken hoe er minder mensen verdrinken. "Maar ik maak me er zorgen over of Turkije wel zo'n veilig land is. Je moet heel zorgvuldig zijn voordat je mensen naar dat land terugstuurt."

Plan-Azmani

Samsoms coalitiegenoot, VVD-fractievoorzitter Zijlstra, is een stuk positiever. Hij vindt het plan erg lijken op het plan-Azmani, dat de VVD vorig jaar had gelanceerd. "Ik ben wel blij dat de PvdA het plan overneemt."

Zijlstra verwacht overigens niet dat de veerboten naar Turkije snel zullen worden ingezet. "Ik denk dat het heel moeilijk zal zijn om dit op korte termijn te regelen. Daarom ben ik ook blij met de toezegging van Samsom dat als het niet lukt we ook in Nederland zelf gaan ingrijpen."

Chanteren

D66-Kamerlid Sjoerdsma hoopt dat het lukt om de asielstroom terug te dringen. "Ik hoop met het kabinet dat het lukt, maar ik verwacht van Rutte ook realiteitszin. De premier heeft de lat hoog gelegd voor zichzelf door een deadline van zes tot acht weken te stellen om de instroom naar nul te krijgen. De vraag is of Turkije ons niet opnieuw gaat chanteren met eisen over een sneller EU-lidmaatschap."

Sjoerdsma wijst er wel op dat andere migratieroutes, zoals vanuit Libië, ongecontroleerd blijven. "D66 pleit al maanden voor een snelle oprichting van een echte Europese kustwacht."

Meer landen

De ChristenUnie heeft eveneens vragen. "Wie vang je op en wie stuur je terug, dat is de grootste vraag", zegt ChristenUnie-fractievoorzitter Segers. "Mensen uit gebieden zoals Pakistan en Noord-Afrika kunnen misschien terug, maar er moet wel een plek blijven voor mensen die echt niet terug kunnen."

Ook over de verdeling van vluchtelingen die wel in de EU mogen blijven heeft Segers vragen. Volgens het plan moet een groep van zo'n tien landen bereid zijn om die vluchtelingen op te nemen. EU-landen die geen vluchtelingen willen opnemen dragen wel bij aan de kosten van de opvang. Segers vindt dat er meer landen mee moeten doen.

Segers vraagt zich bovendien af of Turkije een betrouwbare partner is. "De grote onbekende factor is: zal Turkije meewerken?"

Reële kans

Nu Nederland EU-voorzitter is heeft Rutte ambtenaren uit EU-lidstaten bij elkaar gezet om het plan uit te werken.

Samsom acht het reëel dat de EU zich achter het plan schaart en dat de eerste veerboten in maart of april gaan varen. Hij erkent dat het niet eenvoudig is, en dat Turkije een aantal wetten zal moeten aanpassen en de behandeling van Syrische asielzoekers moet verbeteren.