Op de autobeurs in Detroit: hebben we straks nog een auto?
's Werelds grootste automerken presenteren deze week hun nieuwste modellen tijdens de North American International Auto Show in Detroit. Maar naast glimmende bolides zal de industrie nog drie essentiële dingen tonen: berouw, bescheidenheid en bewustzijn.
De nasleep van het Volkswagenschandaal was duidelijk merkbaar op de eerste dag van de belangrijkste autoshow ter wereld. De topman van VW in de Verenigde Staten, Michael Horn, was persoonlijk aanwezig om het publiek nogmaals zijn excuses aan te bieden voor het jarenlange gesjoemel met controles op de uitstoot van uitlaatgassen. Berouw en bescheidenheid voerden dan ook de boventoon tijdens de presentatie van het Duitse automerk.
Einde van het statussymbool?
Bescheidenheid is een eigenschap die lange tijd niet hoorde bij de auto-industrie. Met de almaar groeiende verkoopcijfers (op de recente crisisjaren na) dicteerde de branche decennialang de definitie van persoonlijk succes en aanzien. De auto was een statussymbool en de American Dream was niet compleet zonder twee of drie voertuigen voor de deur.
Maar hoelang nog? Overheden en consumenten wordt steeds milieubewuster, kieskeuriger en veeleisender. Het internationale klimaatakkoord van Parijs dwingt de industrie om fossiele brandstoffen af te zweren. En de razendsnelle groei van smartphonegebruik en mobiele connectiviteit maakt van mensen steeds meer 'on demand'-consumenten. Vervoer bestel je uitsluitend nog waar en wanneer je dat nodig hebt. Diensten als Uber en Greenwheels zijn niet meer weg te denken.
Arjen van der Horst | NOSTopman Michael Horn van Volkswagen Amerika: hij ging opnieuw door het stof 
Arjen van der Horst | NOSHorn bood aanwezige journalisten en publiek excuses aan voor het schandaal met sjoemelsoftware 
Arjen van der Horst | NOSToch staan alle merken van Volkswagen op de beurs: ook Audi, met deze nieuwe S5 
Arjen van der Horst | NOS...net als dit grote model van Porsche. Voor dit soort auto's blijft een markt bestaan, denken experts
"Waarom zouden we over een paar jaar überhaupt nog eigen auto's bezitten?", vragen experts als Jim Sayer van het Transportation Research Institute zich af. "Stel je voor: je hebt straks een afspraak aan de andere kant van de stad. Die hoef je niet eens te onthouden, want dat weet je telefoon al dankzij de mobiele agenda. Ook weet je telefoon via GPS waar je bent en waar je heen moet, dus hij kan al een elektrische auto voor je bestellen die klaarstaat als je weg moet."
Daar blijft het niet bij. "Via Google Maps analyseert hij de beste route en via een weer-app de rijomstandigheden. Parkeermogelijkheden zijn ook al uitgerekend, waardoor je zonder problemen op tijd op je bestemming aankomt. Als die auto binnenkort ook nog zelf kan rijden, spaar je naast auto- en benzinekosten ook nog eens de chauffeur uit. Daardoor gaat de prijs van een ritje drastisch omlaag."
Silicon Valley
Voor wie dit een ver-van-mijn-bed-show lijkt: tel simpelweg de taxi-diensten van Uber en de bijna vervolmaakte automatische pilootfunctie van Tesla bij elkaar op. Het is verre van ondenkbaar. Ook interessant: Tesla en Uber werken beide vanuit Silicon Valley in Californië. Ze tonen daarmee aan dat de toekomst van de auto niet uitsluitend te vinden is in 'Motor City' Detroit of de andere traditionele broedplaatsen van de auto-industrie. Ook Google en Apple werken in Silicon Valley aan de ontwikkeling van (zelfrijdende) voertuigen.
Hier past dus wederom bescheidenheid voor de klassieke producenten. Voor het eerst in hun bestaan krijgen ze concurrentie uit een andere tak van industrie.
De komende vijf jaar zal er meer veranderen dan in de afgelopen halve eeuw.
Bedrijven die opletten, springen daarop in. "De komende vijf jaar zal er meer veranderen dan in de afgelopen halve eeuw. En wij willen mee vooraan lopen", zegt Vejay Iyer van General Motors, producent van onder meer Chevrolet en Cadillac. Vorige week kondigde GM aan dat het 500 miljoen dollar investeert in een strategisch partnerschap met de Amerikaanse carshare-service Lyft. Samen gaan ze een vloot van zelfrijdende voertuigen ontwikkelen die on demand via de Lyft-app worden aangeboden. Het 'Uber+Tesla-scenario' dus, maar dan met andere spelers.
Het is een duidelijk signaal dat General Motors beseft dat de auto van de toekomst niet langer een product zal zijn dat wordt verkocht in een showroom, maar een klantgerichte service is, die online wordt aangeboden.
Businessmodel
"Dat betekent inderdaad dat een deel van de traditionele auto-industrie zijn bedrijfsmodel compleet moet omgooien", concludeert hoofdeconoom Steve Szakaly van de National Automobile Dealers Association. Toch is Szakaly niet geneigd om daarmee het einde van persoonlijk autobezit in te luiden. "Niet de hele wereld woont in de stad. Er zijn grote gebieden in de Verenigde Staten waar mensen nog altijd lange afstanden afleggen om naar kantoor of de supermarkt te komen. De gemiddelde Amerikaan woont 35 kilometer van zijn werk. Die kan dat onmogelijk overbruggen via carshare en heeft zijn eigen auto dus nog nodig."
Consumenten zeggen wel dat ze de groenste auto willen, maar uiteindelijk verlaten ze de showroom toch in een pick-uptruck.
Ook heeft Szakaly zo zijn twijfels over het milieubewustzijn van de Amerikaanse automobilist. Dankzij de lage benzineprijzen werden er nog nooit zo veel auto's verkocht als het afgelopen jaar. "Consumenten zeggen wel dat ze de groenste auto willen, met de minste uitstoot. Maar uiteindelijk verlaten ze de showroom toch in een pick-uptruck. Gewoon, omdat ze dat diep in hun hart eigenlijk liever willen. Mensen kunnen dus wel roepen dat ze milieuvriendelijk zijn, maar als puntje bij paaltje komt, is dat niet per se waar."
Szakaly verwacht dan ook niet dat de traditionele auto-industrie snel zal verdwijnen. En dus zullen de bekende merken ook de komende jaren nog hun nieuwste modellen presenteren in Detroit. Hier en daar met een stroomkabel, maar ook met de vertrouwde benzineslurpende motor.