Rechter mag oordelen over olielekkages Shell-dochter Nigeria

De Nederlandse rechter mag een oordeel vellen over de activiteiten van een dochterbedrijf van Shell in Nigeria. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag besloten.

In 2008 veroorzaakte een olielek van SPDC, een Nigeriaanse dochteronderneming van Shell, schade op het land. Vier boeren spanden samen met Milieudefensie een zaak aan bij de rechtbank in Den Haag.

De vraag is nu onder meer of Shell verantwoordelijk is voor de lekkages, of die nu het gevolg zijn van gebrekkig onderhoud of van bewuste sabotage-acties. Milieudefensie voert aan dat Shell in beide gevallen nalatigheid kan worden verweten. Het bedrijf wil alleen compensatie betalen in het eerste geval.

In 2013 stelde de rechter een van de vier boeren in het gelijk. De claims van de overige drie werden toen afgewezen.

Zowel Shell als Milieudefensie ging in hoger beroep tegen de uitspraak. De milieuorganisatie hoopt ook de claims van de overige drie boeren toegewezen te krijgen. Shell verzet zich juist tegen het feit dat een Nederlandse rechtbank zich over de zaak buigt.

Omdat de zaak draait om een Nigeriaanse dochteronderneming van Shell, met Nigeriaanse aanklagers die ook gevestigd zijn in dat land, vindt het bedrijf dat de Nigeriaanse rechtbank de zaak zou moeten afhandelen.

Inzage documenten

De uitspraak van het gerechtshof in Den Haag heeft tot gevolg dat Nederlandse rechters bevoegd zijn om zich over de lekkages door de Nigeriaanse dochter van Shell te buigen. Ook kunnen de drie overige boeren doorprocederen.

Daarnaast moet Shell inzage geven in stukken over de bedrijfsvoering in Nigeria, waarin staat hoe het onderhoud en de bewaking van de leidingen is geregeld. Milieudefensie hoopt dat dit meer bewijs oplevert voor nalatig handelen door het oliebedrijf, zodat er ook meer informatie beschikbaar komt voor de zaak van de overige drie boeren.

Teleurgesteld

Shell is teleurgesteld. "Wij zijn van mening dat claims met betrekking tot Nigeriaanse eisers die een geschil hebben met een Nigeriaans bedrijf inzake kwesties die plaatsvonden in Nigeria, moeten worden gehoord in Nigeria", zegt woordvoerder Wendel Broere.

De uitspraak kan verstrekkende gevolgen hebben. Nu de rechter bevoegd is om over zaken van multinationals in het buitenland te oordelen, kan Shell veel meer vergelijkbare zaken verwachten.

Over de schadevergoeding heeft de rechter zich niet uitgesproken. Broere: "Zoals het hof heeft gesteld: de vraag of Shell inderdaad aansprakelijk is voor de onderhavige olielekkages is in hoger beroep nog onbeantwoord. Daarover zullen partijen nu verder procederen."

De zaak krijgt komend jaar een vervolg.