Judoka Stam wil ondanks nekhernia naar Rio

In haar normale kleding staat Esther Stam aan de rand van de judomat in Haarlem. Het judopak moet ze de komende tijd in de tas laten. De 28-jarige Stam kampt met een nekhernia en moet het voorlopig rustig aan doen. In januari en mogelijk ook in februari staat ze buitenspel. Desondanks blijft haar doel hetzelfde: de komende zomer wil ze meedoen aan de Olympische Spelen. Als Georgische judoka.

Het lijkt een vreemde stap voor een vrouw die geboren en getogen is in Nederland. Maar Stam weet dat haar kans om namens Nederland actief te zijn op de Spelen nihil is. Ze liep er in haar carrière al vaker tegenaan. “Voor Londen had ik al te maken met veel concurrentie. En toen ik na 2012 overstapte naar de klasse tot 70 kilo kreeg ik precies hetzelfde probleem. Kim Polling staat al een tijdlang eerste op de wereldranglijst. Er mag er maar één per land naar de Spelen. En ik stond helemaal nergens toen ik begon in die gewichtsklasse. Dus dan wordt het een lastig verhaal.”

Georgisch paspoort

Het maakte dat Esther Stam een andere nationaliteit overwoog. Niet ongebruikelijk in het judo, in het verleden kwam bijvoorbeeld Elco van der Geest al uit voor België. Maar Georgië? “Je gaat heel simpel kijken wat de opties zijn. Bij onze club Kenamju zitten toevallig een paar Georgiërs met veel contacten daar. Zij zijn ook meegegaan naar Georgië. Ik heb er gesprekken gehad met de president van het judo. En er zijn een paar advocaten aan te pas gekomen. Uiteindelijk kon ik in mei vorig jaar mijn paspoort ophalen.”

De Georgische bond vaardigt Stam af naar wedstrijden en financierde ook een deel van de route, die haar naar Rio moet leiden. “Ze hebben het eerste jaar alles kunnen betalen. Maar het is een land dat de budgettering nog niet helemaal onder de knie heeft. Dus vanaf deze zomer heb ik alles zelf moeten financieren. En dan praat je over duizenden euro’s.” Via crowdfunding haalde Stam 5.000 euro op en daarmee wist ze de ergste nood te lenigen. Ze hoopt in 2016 weer op financiële steun uit Georgië.

Boost voor vrouwenjudo

Kracht- en vechtsporten zijn populair in Georgië. Dus is het opmerkelijk dat Stam de kans krijgt om voor het land te judoën. “Ik vond het ook een beetje gek. Maar er zit een reden achter. De mannenploeg is heel sterk, de sterkste ter wereld ongeveer. Maar ze hebben helemaal geen dames. Ik denk dat ze hiermee ook het vrouwenjudo een boost willen geven.”

Als de nekhernia haar niet te lang blijft achtervolgen, ziet Stam een reële kans om de Spelen te bereiken. “De top-14 van de wereld plaatst zich. Ik sta nu vijftiende, dus ik zit er dichtbij. En er zijn ook nog extra continentale plekken. Maar ik ben er nog niet.” Mocht de olympische missie uiteindelijk mislukken, dan nog heeft Stam geen spijt van haar Georgische avontuur. “Het zijn de twee zwaarste jaren van mijn leven. Maar ook de twee mooiste.”