Complete volksverhuizing door referendum

Sudan is nu nog het grootste land van Afrika, maar daar komt mogelijk verandering in. Op 9 januari houdt het zuiden een referendum over de vraag of Zuid-Sudan als een onafhankelijke staat moet voortbestaan. Het kan de splitsing van het land betekenen.

De islamitische regering die in het noorden huist heeft gezegd de uitslag te zullen accepteren, maar of president Bashir zich aan die belofte zal houden, dat is nog even afwachten.

Olie

Het grote conflictpunt was altijd al de olie: veel inkomsten van de regering in het noorden van het land komen uit oliebronnen in het zuiden. De tegenstellingen tussen noord en zuid werden almaar groter toen in 1954 de burgeroorlog uitbrak.

Het was de langste oorlog in Afrika, met de meeste slachtoffers. Vijf jaar geleden tekenden de belangrijkste strijdende partijen een vredesovereenkomst. Daar werd onder meer afgesproken dat er een referendum zou komen over Zuid-Sudan.

Volksverhuizing

Nu het eindelijk zover is komt er een ware volksverhuizing op gang. Tienduizenden Zuid-Sudanezen, die vanwege de oorlog in het noorden van het land woonden, keren terug naar huis om te stemmen. Ze komen thuis in een uiterst onderontwikkeld gebied. De Verenigde Naties delen er nu voedsel uit.

"We verwachten meer dan 150.000 zuiderlingen de komende weken", zegt een VN-medewerker. "Ze zijn lang geleden uit Zuid-Sudan gevlucht en hebben hier niets meer".

Bedreigd

Stemmen kan ook in het noorden, maar daar bedreigen politici de Sudanezen die voor onafhankelijkheid zijn. Dat vertelt een andere medewerker bij een voedseldistributiepunt in de Zuid-Sudanese hoofdstad Juba. Ze krijgen dan geen medische zorg meer en mogen niet meer naar school.

De problemen in Zuid-Sudan zijn levensgroot. Door de oorlog is de samenleving compleet uiteengevallen. Er liggen nog landmijnen op de akkers. De mensen zijn straatarm. Er is sprake van kinderprostitutie. Toch keren de zuiderlingen massaal terug. Want "thuis is als je paleis", legt de VN-medewerker uit. En de hoofdstad Khartoem in het noorden is niet eens een huis".