'Groen goud' in gevaar door klimaatverandering in Kenia
Het belangrijkste exportproduct van Kenia is in gevaar. De theesector van het Afrikaanse land wordt bedreigd door de klimaatverandering. Door landroof en ontbossing kunnen theeplanten niet meer groeien in het belangrijkste plantagegebied van het land: het Maugebergte.
Thee wordt het groene goud van Kenia genoemd. De theeplanten groeien voornamelijk in het gewest Kericho. Het Keniaanse Instituut voor Onderzoek naar Thee ligt er tussen glooiende groene heuvels waar honderden arbeiders theeblaadjes van de struiken plukken. Bijna een eeuw geleden stichtten kolonisten hier de eerste plantages.
Het instituut heeft gemeten dat de temperatuur daar ieder jaar zo'n 0,2 graden stijgt. De temperatuurverschillen worden groter. Af en toe vriest het er zelfs. "De theestruiken die hier een halve eeuw geleden groeiden, zijn er niet meer", vertelt Samson Kamunya van het instituut. "De productie van thee neemt af. Als we niets doen, ziet de toekomst er verschrikkelijk uit."
Jarenlang hebben politici in Kericho land gestolen. Ze deelden het uit om stemmen te winnen. Ook de president eigende zich grote lappen grond toe van het natuurgebied, dat beschermd is en vroeger zo'n 400.000 hectare groot was. Door de landroof ging binnen enkele jaren een derde van de bossen bij het Maugebergte verloren.
Het landjepik is inmiddels gestopt. "De situatie is gestabiliseerd", zegt de gouverneur van Kericho. Onder leiding van het Nederlandse Initiatief voor Duurzame Handel werken de belanghebbenden nu samen. Theemultinationals, kleine theeboeren en gouverneurs, maar ook overheidsorganisaties voor de bescherming van bos en wilde dieren.
Door de uitdroging van een nabijgelegen wildpark, overstromingen, landverschuivingen en verdrinkingen van mens en vee twijfelt niemand er meer aan: rond het Maugebergte voltrekt zich een milieuramp.
Met oorlogskreten wilden de illegalen ons verdrijven.
“De werkelijkheid is dat nog steeds niet iedereen meewerkt met de bescherming van het Maugebergte", zegt een Keniaanse boswachter.
Dat blijkt ook op een bijeenkomst van boswachters en dierenbeschermers bij een stadje aan de voet van het Maugebergte. Ondanks de goede intenties van de overheid, blijkt het woud in de praktijk moeilijk te controleren.
Illegale houtkappers en herders verschuilen zich onder het dikke gebladerte, als mieren in het mos. Het is gevaarlijk voor de boswachters om hen aan te pakken. "Op een dag doken ze plots op uit het bos", vertelt een de boswachters. “Met oorlogskreten wilden de illegalen ons verdrijven."
Een van de boswachters werd gedood bij een aanval eerder dit jaar. De lokale autoriteiten doen er weinig aan. "Je moet het gewoon bij een plaatselijke bestuurder melden", zegt een boswachter, "die hoort jullie te beschermen."
"Bij de ene bestuurder kun je wel terecht als je illegalen betrapt, maar een andere neemt het voor hen op om geen politieke aanhang te verliezen", zegt een wildwachter. "Het is allemaal politiek. Ik arresteerde een beruchte illegaal, maar een rechter liet hem vrij."
Op de bijeenkomst besluiten de aanwezigen tot een nieuwe campagne tegen de illegale houtkappers. "Als we niet ingrijpen", zegt de gouverneur van Kericho. "Dan zul je deze prachtige thee straks niet meer zien rond het Maugebergte. Deze strijd is heel erg belangrijk."