China betaalt miljarden voor Britse kerncentrale

China betaalt miljarden euro's voor de bouw van een kerncentrale in Groot-Brittannië. De centrale Hinkley Point in Somerset wordt gebouwd door een Frans bedrijf en de Chinezen betalen een derde van de kosten, in ruil voor een belang van 33,5 procent in de kerncentrale.

De Chinese president Xi Jinping is deze dagen voor een bezoek in Groot-Brittannië. Hij zet naar verwachting vandaag zijn handtekening onder een overeenkomst voor de bouw van de kerncentrale.

China heeft eerder bekendgemaakt dat het meer wil investeren in projecten in Europa en de Verenigde Staten. Het zou ook nog willen investeren in een andere Britse centrale. De kerncentrale Hinkley Point wordt met ruim 33 miljard euro de duurste ter wereld en moet vanaf 2025 circa 7 procent van de Britse elektriciteitsbehoefte dekken.

Exporteur

Groot-Brittannië was op zoek naar investeerders voor het complex en vond in China een financiële partner. Saudi-Arabië haakte eerder af.

Het is de eerste keer dat China een kerncentrale neerzet of helpt meebouwen in een ontwikkeld land buiten China. Eerder bouwde het alleen reactoren in Pakistan en heeft plannen om ook aan Brazilië en Zuid-Afrika te leveren.

"China wil graag een exporteur van kerncentrales worden. Het past in het nieuwe Chinese beleid van 'One Road, One Belt'", zegt China-kenner Garrie van Pinxteren van Instituut Clingendael. "China wil met havens, wegen, spoor en andere infrastructuur een verbinding leggen tussen China en Europa." Recentelijk reed ook de eerste goederentrein Rotterdam binnen via een rechtstreekse spoorverbinding met China.

Drijfveren

De Chinezen hebben diverse redenen voor hun investeringen. "Ze willen de wereld laten zien dat ze dit kunnen en willen ook ervaring opdoen met het neerzetten ervan, in dit geval van een belangrijke schakel in de energie-infrastructuur van de Britten", denkt Van Pinxteren.

Een tweede belangrijke drijfveer is invloed. Betrokkenheid met geld en kennis in de energievoorziening fungeert als een soort politiek drukmiddel en dwingt het Verenigd Koninkrijk tot een meer neutrale of gematigde houding. "Wat als er een conflict is tussen China en de VS? Zullen de Britten zich dan hard durven opstellen als zoiets essentieels als de energievoorziening van het Verenigd Koninkrijk in Chinese handen is?"

Onverantwoord

De investering heeft tot veel kritiek geleid; onder anderen Britse veiligheidsmedewerkers waarschuwen ervoor dat de nationale veiligheid in gevaar komt als de Chinezen zich met de Britse kernenergie gaan bemoeien.

Het betrekken van China bij de bouw van een kerncentrale vindt Van Pinxteren ook verbazingwekkend. "De Britten storten zich blindelings in een avontuur met de Chinezen en geven China een centrale rol te geven in de cruciale energie-infrastructuur."

"Eigenlijk vind ik dat de Britten heel onverantwoord bezig zijn. China zou het omgekeerde - Britten die in China een kerncentrale neerzetten en daar ook nog 's een belang in krijgen - nooit toestaan. Het land importeert wel nucleaire technologie, maar ontwikkelt en implementeert die zelf."

Ironisch

Naast de export van technologie en kennis kampt China met een grote overcapaciteit, omdat de binnenlandse vraag achterblijft. Zo dumpt het land massaal staal op de wereldmarkt, wat leidt tot lage staalprijzen.

Ironisch genoeg heeft uitgerekend de staalindustrie in het Verenigd Koninkrijk hier veel last van en kondigde deze week meer dan 1000 ontslagen aan.