Het wil maar niet lukken met het laten doorstromen van asielzoekers
Het kabinet werkt aan een plan om de doorstroom van vluchtelingen die hier mogen blijven van asielzoekerscentra naar huurwoningen op gang te brengen. Hierdoor kunnen duizenden bedden vrijkomen voor nieuwe asielzoekers. Nieuwe plannen lijken noodzakelijk omdat de drie eerder bedachte oplossingen tot nog toe niets hebben opgeleverd.
Van de ruim 47.000 asielzoekers die in een opvangcentrum zitten wachten er ongeveer 14.000 op een woning. Elke week krijgen nieuwe asielzoekers een verblijfsvergunning, terwijl er niet genoeg sociale huurwoningen beschikbaar zijn. Hierdoor groeit de groep asielzoekers die op een huis wacht elke week en moeten er noodlocaties worden geopend voor nieuwe asielzoekers.
De afgelopen maanden hebben het kabinet en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) daarom verschillende onorthodoxe plannen bedacht om de doorstroom op gang te brengen, maar tot nu dus vergeefs.
In augustus presenteerde het COA een plan om lege bedden in opvangcentra te kunnen gebruiken voor nieuwe asielzoekers. Naar schatting blijven 750 tot 1000 bedden onbeslapen doordat vluchtelingen met een verblijfsvergunning niet in een opvangcentrum verblijven, maar bij vrienden of familie slapen. Toch kunnen deze bedden niet aan andere asielzoekers worden toebedeeld omdat de erkende vluchtelingen formeel een plek hebben in het azc.
Met een kleine financiële vergoeding, het ‘zelfzorgarrangement’, wil het COA deze mensen verleiden om hun bed op te geven, zodat een andere asielzoeker hier kan slapen. Volgens het COA maken tot dusver slechts vier asielzoekers gebruik van deze regeling.
De NOS sprak de afgelopen dagen verschillende asielzoekers die bij vrienden of familie sliepen, maar geen gebruik willen maken van het ‘zelfzorgarrangement’. Volgens de asielzoekers worden de mensen bij wie ze slapen gekort op hun uitkering als zij gebruik maken van dat arrangement. Het COA erkent dat dit een probleem van de regeling is.
Logeren in verzorgingstehuizen
Drie weken geleden presenteerden het COA en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een nieuw plan: het 'gemeentelijke zelfzorgarrangement'. Met dit plan wil het COA gemeenten overhalen om asielzoekers die op de wachtlijst staan bij een gemeente tijdelijk op te vangen in locaties zoals verzorgingstehuizen, containerwoningen of bij particulieren. De asielzoekers krijgen nog geen woning, maar logeren tijdelijk onder begeleiding van het COA op een adres van de gemeente. De gemeente krijgt geld van het COA voor de huur en inrichting.
Slechts 25 asielzoekers hebben op deze manier een logeeradres gevonden in een gemeente. De VNG en het COA onderhandelen al langere tijd over de details van de regeling. Voor gemeenten is daardoor nog volstrekt onduidelijk hoeveel geld er beschikbaar is.
Gevangenissen ombouwen tot huurwoningen
Ondertussen probeert minister Blok gemeenten te verleiden om meer permanente woonruimtes voor asielzoekers met een status te creëren door middel van een ‘huisvestingsvoorziening’. Hij wil het makkelijk maken voor gemeenten om eenvoudige appartementen te creëren in leegstaande gebouwen. Hier zouden asielzoekers met een status permanent in kunnen wonen. Vorige week kwam minister Blok met een lijst met kantoren, gevangenissen, villa’s en gerechtsgebouwen van het rijk in 25 gemeenten, die hij beschikbaar stelt om te gebruiken.
Van de 25 gemeenten laten 11 gemeenten weten de locaties niet te zullen gebruiken voor de plaatsing van statushouders. Sommige gemeenten zijn bang voor gettovorming als gebouwen permanent bewoond gaan worden door alleen maar asielzoekers. Andere gemeenten vinden de locatie ongeschikt voor bewoning. De overige gemeenten denken nog na over het voorstel. De kans dat deze maatregel op korte termijn veel woningen oplevert lijkt erg klein.