Uitzonderlijk moment: Merkel en Hollande samen voor Europees Parlement

De Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Hollande spreken vanmiddag het Europees Parlement in Straatsburg toe. Dat is een bijzondere gebeurtenis, want de laatste keer dat de Duitse en Franse politieke leiders dat gezamenlijk deden, was vlak na de val van de Muur in november 1989. Toen waren het de Duitse bondskanselier Helmut Kohl en de Franse president François Mitterrand.

Zo'n gezamenlijke toespraak is dus uitzonderlijk, maar Frankrijk en Duitsland hebben al jarenlang een bijzondere band. "Beide landen hebben als het ware de Europese Unie gedragen", zegt historicus en Duitslandkenner Willem Melching. "Dat kon omdat er keer op keer bijzondere relaties opbloeiden tussen Duitse en Franse leiders. Je zag het tussen Adenauer en De Gaulle, tussen Kohl en Mitterrand, tussen bondskanselier Schmidt en zijn Franse collega. En nu weer tussen Merkel en Hollande."

Kenmerkend voor die Frans-Duitse relatie is een beroemde foto uit 1984, waarop Kohl en Mitterrand hand in hand staan. "Ze staan niet heel dicht bij elkaar, maar ze houden wel elkaars hand vast. Dat is symbolisch voor de Frans-Duitse relaties en hoe ze Europa leiden", zegt Melching.

Merkel heeft de broek aan

Toen Kohl en Mitterrand in 1989 het Europees Parlement toespraken, was de relatie tussen Frankrijk en Duitsland min of meer gelijkwaardig. In de huidige relatie is het Merkel die de broek aan heeft.

"Het is een huwelijk waar Merkel duidelijk de baas is, maar ze kunnen ook niet zonder elkaar. Je ziet dat Merkel steeds initiatieven neemt. Met de euro, met Oekraïne en met de vluchtelingencrisis. Maar Merkel kan het niet alleen. Ook al is het de baas, Duitsland zal altijd een partner zoeken."

Als Duitsland zelfstandig allerlei initiatieven gaat nemen, zou dat volgens Melching onherroepelijk op verzet van andere landen binnen de EU stuiten. Bovendien hebben de Duitsers Frankrijk ook nodig.

"In militair opzicht kan Duitsland veel minder. Frankrijk is een militaire grootmacht in vergelijking met Duitsland en daarin geeft Merkel dan ook graag de ruimte aan Frankrijk."

Vluchtelingencrisis

Tijdens de Frans-Duitse toespraak in 1989 sprak de Duitse bondskanselier Kohl over de verdere ontwikkeling van Europese Gemeenschap en de grote veranderingen in de Oost-Europese landen, vlak na de val van de Muur. Verwacht wordt dat Hollande en Merkel het vanmiddag in ieder geval over de vluchtelingencrisis zullen hebben.