Al vaker tijdelijke kampen voor vluchtelingen in Nederland

Het opvangkamp voor vluchtelingen dat binnenkort wordt opgebouwd in het Nijmeegse gebied Heumensoord is niet het eerste tijdelijke kamp. In het verleden werden vaker tenten neergezet voor grote groepen asielzoekers.

Nijmegen

Ruim 25 jaar geleden werd Heumensoord ook al een gebruikt voor een tentenkamp voor vluchtelingen. In de zomer van 1990 werd het terrein, dat tijdens de wandelvierdaagse gebruikt werd voor het tentenkamp voor deelnemende militairen, omgebouwd tot opvanglocatie. Er verbleef een groep van 300 vluchtelingen. Het noodkamp was op verzoek van het toenmalige ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur ingericht omdat er dagelijks veel asielzoekers aankwamen op Schiphol.

Nog voor september werd het kamp afgebroken, omdat het dan te koud zou zijn om in tenten te verblijven. De vluchtelingen werden overgebracht naar het voormalige militaire barakkenkamp Beatrixoord in Eindhoven. Acht jaar later, in 1998, stond er opnieuw een tentenkamp voor asielzoekers in het gebied bij Nijmegen. Toen was er plaats voor duizend mensen.

In beide gevallen verbleven vooral gevluchte Kosovaren in de tenten. Sinds 1989 was het onrustig in de toenmalige autonome regio tussen Servië en Albanië. Begin 1990 werd de noodtoestand uitgeroepen, waarna vele inwoners het gebied ontvluchtten.

Luttelgeest

In 1993 werd een tijdelijk tentenkamp opgebouwd bij Luttelgeest in de Noordoostpolder. Drie weken lang bivakkeerden daar ongeveer 500 asielzoekers in 65 tenten. Deze vluchtelingen kwamen vooral uit Macedonië en sliepen noodgedwongen met meerdere families in een tent. Na die drie weken vertrokken de asielzoekers naar een opvangcentrum in Zeewolde. Ook in Vlissingen werd een nieuw centrum ingericht in een gebouw dat daarvoor werd gebruikt door defensie.

Gilze en Rijen

In november van hetzelfde jaar werd een tentenkamp opgebouwd in de Noord-Brabantse gemeente Gilze en Rijen. De landmacht zette een kamp neer voor een groep van duizend vluchtelingen, die vooral uit voormalig Joegoslavië en Afghanistan kwamen. Burgemeester Aarts zei dat de extra opvang van vluchtelingen geen probleem is voor de inwoners van zijn gemeente.

In het voorjaar van 2009 werd in dezelfde gemeente opnieuw een tijdelijk kamp neergezet. Een grote tent moest ruimte bieden aan 250 vluchtelingen. Vanuit de politiek kwam veel kritiek op deze tijdelijke voorziening. Het CDA zag liever dat asielzoekers werden opgevangen in leegstaande gevangenissen.

Dwingeloo

Een groep van 18 uitgeprocedeerde asielzoekers verbleef in 1997 korte tijd in een tentenkamp in de bossen bij Dwingeloo in Drenthe. Onder de vluchtelingen is een Chinees gezin, dat op een avond bezoek kreeg van zo'n twintig aanhangers van de extreem-rechtse Volksnationalisten Nederland. Na dit incident werd het tentenkamp extra in de gaten gehouden door de politie. Toen het in november een stuk kouder werd, kregen de asielzoekers onderkomen in een bungalowpark in de buurt.

Ermelo

In oktober 1998 werden ruim 700 vluchtelingen ondergebracht in tenten op de hei bij Ermelo. Vluchtelingenwerk Nederland noemde de opvang niet ideaal, maar zei dat het altijd beter is dan de mensen de straat op te sturen. De organisatie verweet staatssecretaris Job Cohen van Justitie dat hij geen beslissingen durft te nemen. Het kamp bleek inderdaad niet ideaal: er was veel kritiek op de "inhumane" opvang. Zo bleken de tenten niet warm en niet waterdicht.

Enkele dagen na de ingebruikname maakte Cohen bekend dat het kamp weer zou worden afgebroken. Een deel van de hoofdzakelijk Afghaanse vluchtelingen ging naar een nieuw tentenkamp op een parkeerplaats in Ermelo, de rest naar de Heumensoord bij Nijmegen. Later zei Cohen dat hij met het provisorische kamp op de hei aan de internationale gemeenschap wilde laten zien dat het tijd was voor een "strikter en minder ruimhartig vluchtelingenbeleid".

Mill

In de winter van 1998 raakte het tentenkamp bij Nijmegen overvol, waardoor extra opvang werd geregeld in het Noord-Brabantse Mill. Drie grote tenten moesten onderdak bieden aan 900 vluchtelingen, die nog niet terechtkonden bij een van de aanmeldcentra in Nederland. Het ministerie van Justitie besloot dat er in eerste instantie 500 asielzoekers naar Mill mochten. Het kamp zou een jaar in gebruik blijven.

Elst

Op een militair terrein in de Utrechtse gemeente Elst werd in oktober 1999 een kamp gebouwd, omdat er in Ermelo en Mill te weinig plek was. Op het complex van de Koninklijke Landmacht was ruimte voor zo'n 600 vluchtelingen. Tijdens de aanleg zei het Centraal Orgaan opvang asielzoekers dat ging om een noodvoorziening waar de asielzoekers hooguit twee weken zouden verblijven. De gemeente spreekt af met omwonenden dat de vluchtelingen tussen 23.30 uur en 08.30 uur niet buiten het kamp mogen komen.