NASA telt af: nog drie dagen tot Pluto

Nog drie dagen, dan passeert NASA-sonde New Horizons dwergplaneet Pluto. Het ruimtevaartuig heeft er negen jaar over gedaan om het miniplaneetje, vier miljard kilometer ver weg, te bereiken.

Zelfs gezien door de sterkste telescopen is Pluto niet meer dan een zwak stipje tussen de sterren. Maar de laatste weken verandert dat in rap tempo. Steeds meer details worden zichtbaar op de beelden van New Horizons. Zelfs een gebied dat op een hartje lijkt en een ander deel is al 'de walvis' gedoopt.

Geen enkel ruimtevaartuig heeft de buitenste planeten van ons zonnestelsel bezocht sinds 1989. Toen schoot Voyager 2 langs Neptunus. Sindsdien is er aan de rand van het zonnestelsel weinig veranderd, maar op aarde des te meer.

In de jaren 80 kwamen de foto's van Voyager binnen bij NASA's Jet Propulsion Laboratory in Californië. Ruimtevaartdeskundige Govert Schilling was daarbij. “We kregen de beelden ’s nachts binnen. Je zag het gebeuren. Lijn voor lijn verschenen de eerste foto’s. De journalisten kregen die een paar uur later in handen en na anderhalve dag waren ze te zien in de krant, zo ging dat toen. Nu komen de beelden bijna direct online. Het heeft nauwelijks nog zin om daar naartoe te gaan.”

Nagelbijten

Maar er zijn ook grote overeenkomsten met de Voyager-missie. Pluto is ontzettend ver weg. Een koerscorrectie doet er 4,5 uur over om de sonde te bereiken. Even bijsturen op het laatste moment is er dus niet bij. “Er is natuurlijk gezocht naar onbekende maantjes en ringen. Het risico dat hij ergens tegenaan vliegt, is waanzinnig klein. Maar je weet het nooit zeker.”

Vorige week was het alvast even nagelbijten voor het New Horizons-team van NASA. De sonde schakelde op 4 juli plotseling terug naar zijn veiligheidsmodus. Het kostte twee dagen om de storing te verhelpen en de verkenner opnieuw op te starten.

Spannend is volgens Schilling ook wat we gaan zien op 14 juli. “Pluto bestaat uit gesteente en ijs. Misschien zijn er ondergrondse oceanen, misschien zijn er geisers. Echte close-ups kan New Horizons pas maken in het etmaal dat hij Pluto passeert.”

Die close-ups worden dinsdagmiddag verwacht. Maar veel foto's zullen het niet zijn. "Het signaal van New Horizons is vrij zwak omdat hij zo ver weg staat. In de maanden na de passage zullen er alsmaar nieuwe data over Pluto en zijn manen binnenstromen."

Boodschap voor buitenaards leven

Na Pluto heeft New Horizons nog een doel. De sonde gaat op weg naar een ijsdwerg in de Kuipergordel, een ring van komeetachtige objecten aan de buitenkant van het zonnestelsel. Daar kan hij in 2019 aankomen.

Daarna zal New Horizons het zonnestelsel verlaten en pas over vele duizenden jaren in de buurt komen van andere sterren. Voor het geval buitenaardse wezens ooit op het aardse ruimtevaartuig stuiten, kregen de Voyagers in 1977 een gouden plaat mee met muziek van Beethoven, Chuck Berry en een boodschap in 55 talen.

New Horizons heeft niet zo'n gouden plaat, vertelt Schilling. "Maar een van de ontwerpers van die plaat kwam op het lumineuze idee om een boodschap voor buitenaards leven naar New Horizons te uploaden als de sonde Pluto voorbij is. Daar kunnen ze na zijn primaire missie een deel van het geheugen voor vrijmaken. Als buitenaardse wezens intelligent genoeg zijn om een plaat te draaien, zei hij, zullen ze waarschijnlijk ook wel weten hoe ze informatie uit een boordcomputer moeten halen."