Ontwerper van de roze flamingo overleden

Het is de ultieme Amerikaanse tuinkitsch: roze, plastic flamingo's. Halverwege de vorige eeuw waren ze enorm populair bij de opkomende middenklasse, tegenwoordig worden ze eigenlijk alleen nog maar ironisch gebruikt.

Ontwerper Don Featherstone bleef desalniettemin bijzonder trots op zijn ontwerp. Hij overleed gisteren op 79-jarige leeftijd.

Monotonie van voorsteden

Featherstone ontwierp de flamingo in 1957, voor een plasticbedrijf uit Massachusetts. Het tuinornament was bedoeld om de monotonie van de immer uitdijende voorsteden te doorbreken.

"Je moest je huis onderscheidend maken. Een huisvrouw kon een flamingo kopen in de winkel en wat tropische elegantie aan haar saaie huis geven", legde Featherstone ooit uit.

Klassiek beeldhouwer

Het was de tweede opdracht van Union Products voor Featherstone, die was opgeleid als klassiek beeldhouwer. Hij zou in totaal 600 ontwerpen maken voor het bedrijf en opklimmen tot directeur.

Omdat er in zijn woonplaats geen echte flamingo's waren, baseerde hij zijn ontwerp op een fotoreportage uit het National Geographic-magazine. Het was volgens hem moeilijk om de foto goed te vertalen naar een driedimensionaal ontwerp, maar zo kon er wel gebruik worden gemaakt van het hypermoderne spuitgieten van plastic.

Knipoog

De volgende generatie moest niets van de kitscherige prullen van hun ouders hebben; ze kwamen symbool te staan voor massaproductie en zielloos plastic. De flamingo's werden het toppunt van kitsch. Nog altijd zijn er steden waar ze zijn verboden door welstandscommissies.

Dankzij de pop-art, die alledaagse voorwerpen tot kunst verhief, verdwenen de vogels niet uit het straatbeeld. Voortaan werden de flamingo's ironisch gebruikt, met een vette knipoog om aan te geven dat je wel wist dat het lelijk was. In 1972 bereikte het ontwerp cultstatus door de film van John Waters, Pink Flamingo's.

Ironisch of niet, Featherstone bleef trouw aan zijn beroemdste ontwerp. Hij had er zelfs 57 van in zijn tuin staan, een verwijzing naar het geboortejaar van de trend. Overigens bleken die regelmatig vogelvrij te zijn voor lollige studenten uit de buurt: "Ze worden constant gestolen, maar daar moet je om kunnen lachen."