'Ik heb met mijn vader de straf gedragen'
Door verslaggever Pauline Broekema
Hij weet nog dat hij 's nachts wakker lag en zich voorstelde waar zijn vader sliep. De cel had hij nooit gezien. "Misschien was dat wel beter geweest. Raar eigenlijk, dat ik het niet wist", zegt Terry Akins (21) nu. "Zijn cel werd tenslotte voor jaren zijn woning."
Toen hij in de bovenbouw van de basisschool zat, verdween zijn vader voor vele jaren naar de gevangenis. Hoelang precies en waarvoor, daar heeft hij het liever niet over.
Terry dacht dat zijn vader zijn dagen sleet in omstandigheden die hij kende van Amerikaanse series. "Met meer mannen op een cel. Van die tralies. Geen stromend water en een tonnetje als wc."
De cel heeft hij nooit gezien, wel de bezoekruimte waar hij aanvankelijk hooguit één keer in de maand even bij zijn vader kon zijn. Later werd het meerdere keren per maand, dankzij tussenkomst van de stichting Exodus, die zich inzet voor kinderen van gedetineerden.
Even knuffelen
Hij beschrijft hoe die bezoeken gingen. Als klein jongetje van elf jaar moest hij door de detectiepoort en met familieleden van anderen wachten in een zaaltje op het moment dat de gedetineerden van de afdelingen waren gehaald. Het moment dat hij zijn vader in de rij ontdekte: rende hij dan op hem af? "Eigenlijk mocht dat niet. Maar soms deed ik dat toch. Dan was het zo’n drukte in dat zaaltje dat het kon."
Lichamelijk contact is volgens de bezoekregels eigenlijk niet toegestaan. "Ze zijn bang dat er via de kinderen toch dingen worden doorgegeven. Zoals drugs. Ik kan me niet voorstellen dat het zou gebeuren." Even tegen zijn vader aanhangen, even aangehaald worden, even knuffelen. "Ik vind dat dat gewoon moet kunnen."
Ik wilde niet dat een bezoek in een nare stemming eindigde. Mijn vader zou dan verdrietig teruggaan naar zijn cel.
Bij de bezoeken spaarde hij zijn vader. Hij zegt dat hij in feite met hem de gevangenisstraf heeft gedragen. Hij hield hem uit de wind. Vertelde nooit over nare dingen, dat wakker liggen ’s nachts, de slapeloosheid, het verdriet als hij op school werkjes maakte voor een vaderdag zonder vader. Of dat moment dat hij op schoolreis in de bus zat en alle kinderen door hun ouders werden uitgewuifd.
"Ik wilde niet dat een bezoek in een nare stemming eindigde. Mijn vader zou dan verdrietig teruggaan naar zijn cel."
Het geheim
Op school wist niemand van zijn situatie. Hij vertelde dat zijn vader lasser was en in Sittard zat. Daarmee loog hij niet. Het was inderdaad het beroep van zijn vader en die verbleef in die stad. Alleen niet op een bouwplaats maar in de penitentiaire inrichting de Geerhorst.
Het geheim tekende hem. Hij was druk op school, soms een pester. Een klasgenootje dreigde: als hij niet stopte met pesten, zou ze iedereen vertellen wat er echt aan de hand was. De school kwam tussenbeide. Het werd discreet besproken, de leerling hield haar mond en Terry was allang van school toen zijn oud-klasgenoten van zijn gecompliceerde achtergrond hoorden.
"Ik deed aan basketbal, pas later hoorde ik dat twee van mijn teamgenoten wisten dat mijn vader gedetineerd zat. Ze hebben het er nooit met iemand over gehad. Ze hebben met mij dat geheim bewaard."
Ik speelde met mijn vader ganzenbord. En we kaartten. Dat was fijn, ik voelde me heel dichtbij hem.
Eigenlijk zou de detentie bespreekbaar moeten zijn, vindt hij. Het kind mag niet met de ouder worden gestraft. Kinderen zouden er op school gewoon over moeten kunnen praten. Geen smoes bedenken om doordeweeks op bezoek te kunnen in de gevangenis.
In de tijd van Terry gebeurde dat wel. Onder het mom van een doktersbezoek naar Sittard. Alleen de schoolleiding wist dat het anders zat. Dat was toen de bezoeken wat kindvriendelijker werden. "Er stond chips op tafel, er waren knuffels. Ik speelde met mijn vader ganzenbord. En we kaartten. Dat was fijn, ik voelde me heel dicht bij hem. Hij had aandacht voor me. In de sportzaal mocht ik met hem basketballen. Kon hij zien hoe ver ik met die sport was."
Piano
Terry denkt dat de ervaringen hem eerder volwassen hebben gemaakt. Het was zwaar. Maar hij is er goed uitgekomen. Hij prijst zich gelukkig want weet dat het vaak anders afloopt. Dat kinderen van gedetineerden zich stoerder voordoen dan ze zijn en uiteindelijk in het criminele circuit belanden.
Hij volgde zijn hart en talent en zit in de muziek. In september begint hij aan zijn muziekopleiding in Enschede. "Zomaar aangenomen", lacht hij opgetogen en wat verbaasd. Hij herinnert zich nog heel goed het laatste bezoek aan zijn vader in de gevangenis. In de bezoekruimte stond toevallig een piano. Al die jaren had Terry gestudeerd zonder dat zijn vader iets had gehoord. "Ik ging zitten en speelde voor hem." De gedroomde afsluiting van een zware jeugd. Kort daarna was zijn vader vrij.