'Nederlanders zijn tolerant, ze discrimineren niet'
Van de vele vluchtelingen die dagelijks vanuit Afrika en Azië de oversteek naar Europa maken over de Middellandse Zee komt maar een relatief klein deel naar Nederland. De NOS ging op zoek naar hen en sprak met tientallen vluchtelingen. Dat levert een divers beeld op. Sommigen hebben hier familie, anderen zien Nederland als een veilig land waar het goed wonen is en er zijn ook vluchtelingen die hier per toeval zijn beland. Vier portretten.
Faihaa Sheikh Youssef
Ze is nu een aantal maanden in Nederland. Het huis van Faihaa Sheikh Youssef, in de buurt van de Syrische hoofdstad Damascus, werd getroffen door een vat met explosieven, een barrel bomb. Als door een wonder hebben zij, haar man en vier kinderen het overleefd.
Het gezin vluchtte naar Turkije. Faihaa reisde door naar Istanbul en Izmir. Daar kwam ze in contact met vluchtelingen die de overtocht naar Europa wilden maken. Het Griekse eiland Samos ligt op zo'n 45 minuten varen van de Turkse kust. In een rubberboot, opeengepakt met 65 anderen, waagde ze het erop.
Het bootje raakte lek en de opvarenden belandden in zee. "Ik dacht dat ik dood zou gaan", vertelt Faihaa. Na een half uur werden de drenkelingen uit zee gevist door de Griekse kustwacht en aan land gebracht. Daar verbleef ze twee maanden in een detentiecentrum.
Na talloze pogingen ontsnapte ze en kwam ze in Athene terecht. Ze had geluk. Een liefdadigheidsinstelling gaf haar geld voor een vliegticket naar Nederland. Het land waar ze vanaf het begin van haar reis naartoe wilde. "Ik wist dat het leven in Nederland goed is en dat hier gezinshereniging mogelijk is".
Ze hoopt dat haar man en vier kinderen snel over kunnen komen zodra ze een verblijfsstatus heeft. "Ik wil de taal leren en van Nederland mijn nieuwe thuis maken".
Ahmed Hersi
De 15-jarige Ahmed uit Somalië zoekt ons op als we door het asielzoekerscentrum in Almere lopen. Hij wil graag met ons praten, zegt hij. Met de paar woorden Nederlands die hij kent probeert hij zijn vluchtverhaal te vertellen.
Het blijkt dat hij met zijn vader, een oudere en een jongere broer een lange reis heeft gemaakt. Zijn moeder is dertien jaar geleden al naar Nederland gevlucht toen Ahmed twee jaar was. "Ik kom uit Somalië, het is oorlog daar. We zijn naar Ethiopië gegaan, toen naar Sudan."
Libië is niet goed, mensen zijn slecht.
De tocht door de Sahara op weg naar Libië viel hem zwaar. Dagen niets te eten en slapen op de woestijngrond. "Er is daar niets, zelfs geen huis. Ook aan Libië heeft hij slechte herinneringen: "Libië is niet goed, mensen zijn slecht." Hij werd er geslagen vanwege zijn huidskleur, zegt hij.
Zijn vader weet een plaats op een boot naar Italië te bemachtigen via een mensensmokkelaar. Over de twee dagen die hij op zee doorbracht wil hij niet veel vertellen, behalve dat een meisje aan boord de hele tijd moest overgeven. De vluchtelingen op de boot worden door een Italiaans schip opgepikt en overgebracht naar Sicilië.
Uiteindelijk neemt zijn vader met z'n drie zonen de trein richting Nederland. In de maanden dat hij hier is, heeft hij Nederlands geleerd van kinderprogramma's op tv. Zijn moeder, die hij dus nauwelijks kent, woont ook in Almere. Hij wil zo snel mogelijk bij haar gaan wonen en hoopt dat dat mag. "Van Nederland", zoals hij zegt.
Mahmoud en Mohammed
Deze twee Palestijnse broers woonden in Syrië. Ze zijn hierheen gekomen omdat ze met hun gezinnen veilig willen wonen. Ze hebben een moeilijke en gevaarlijke reis gemaakt.
"We moesten vluchten om onze gezinnen in veiligheid te brengen." De broers zijn vervolgens samen via Turkije naar Griekenland gevlucht. "Onderweg zijn ze tot twee keer toe bijna verdronken". De eerste keer was toen ze Turkije naar Griekenland voeren. De tweede keer was van Griekenland naar Italië.
"We dachten dat we het niet zouden overleven." De mensensmokkelaars waarvan ze afhankelijk waren zien ze als maffia. "Ze beschouwen je niet als mens, maar als een manier om makkelijk aan geld te komen."
"De oorlog heeft onze familie uit elkaar getrokken. Mijn moeder zit in Jordanië, mijn vader is illegaal in Denemarken", zegt Mohammed. Ook zijn vrouw en kinderen zijn in Jordanië. "Illegaal omdat ze Palestijn zijn." De twee broers hopen hun gezinnen hierheen te kunnen halen om een nieuw bestaan op te bouwen.
Bengin Iskan
Deze Syrische Koerd vertelt dat zijn vrouw en vier kinderen onder erbarmelijke omstandigheden in een Turks opvangkamp verblijven. Hij maakt zich zorgen. Iskan heeft 8000 euro betaald om in Europa te komen en had tijdens zijn reis geen idee waar hij zou eindigen.
Mensensmokkelaars reisden met hem door Algerije en Marokko. Met een bootje is hij naar Spanje gebracht. "Ik wist dat de reis gevaarlijk was. Er vallen regelmatig doden". Vanuit Spanje is hij achter in een vrachtwagen verder Europa in gesmokkeld. Hij wist niet waarheen. Uiteindelijk bleek de eindbestemming Nederland te zijn.
Nederlanders zijn tolerant, ze discrimineren niet.
"Het had ook Frankrijk of Duitsland kunnen zijn", zegt hij. Door de reis die hij heeft afgelegd, is zijn situatie ingewikkeld. Omdat Spanje het eerste land in Europa is waar Iskan als vluchteling werd geregistreerd, wil de Nederlandse Immigratie- en Naturalisatiedienst hem terugsturen. Hij wil graag hier blijven: "Nederlanders zijn tolerant, ze discrimineren niet."
Tijdens ons gesprek krijgt hij een telefoontje. Een opgewonden vrouwenstem klinkt aan de andere kant van de lijn. Op de achtergrond is kindergehuil te horen. De man wrijft met zijn hand over zijn voorhoofd. Na het telefoongesprek loopt hij weg zonder afscheid te nemen.
