Wat is er fout gegaan bij de aanbesteding in Limburg?

Topman Timo Huges van de NS stapte vandaag op omdat hij nauw betrokken is bij het schandaal rondom de aanbestedingen van het openbaar vervoer in Limburg. Hij zou e-mails met vertrouwelijke informatie van de concurrentie hebben doorgestuurd naar de dochterondernemingen Qbuzz en Abellio. Ook heeft hij onjuiste verklaringen afgelegd.

Hoe kan het dat Arriva en Veolia e-mails met gevoelige informatie naar de NS sturen? En dat de NS die vervolgens doorspeelt aan haar dochterondernemingen?

Volgens het rapport van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) dat woensdag verscheen heeft de NS de concurrentie flink dwars gezeten.

Veel voorzieningen, zoals bijvoorbeeld kaartjesautomaten en de servicebalies op de stations, zijn in handen van de NS. De concurrenten Veolia en Arriva zijn daarvan afhankelijk. Ze kregen echter informatie over de diensten op de stations te laat, onvolledig of zelfs helemaal niet van de NS. Veolia en Arriva konden daardoor geen goed voorstel voor de aanbesteding in Limburg voorbereiden. En daarmee overtrad de NS de Spoorwegwet.

Spoorwegwet

In de Spoorwegwet is vastgelegd dat NS concurrenten moet helpen. Dit werd in de jaren 90 besloten om nieuwelingen op het spoor een kans te geven. Door bedrijven te laten concurreren moet de dienstverlening voor de reiziger beter worden.

Het lijkt naïef dat Veolia en Arriva met hun vragen over bijvoorbeeld het gebruik van NS-faciliteiten naar de concurrent stappen, maar ze hebben geen andere keus. Ze moeten wel.

De NS zit door de aanbesteding in een lastig parket. Aan de ene kant is het bedrijf door de Spoorwegwet verplicht om informatie met zijn concurrenten te delen. Aan de andere kant voelt NS ook de verplichting om zijn dochters zo goed mogelijk te helpen.

Oneerlijk

Huges was zich ervan bewust dat de aanbesteding niet eerlijk verliep. Bij zo'n aanbesteding is het belangrijk dat alle partijen dezelfde informatie hebben zodat ze allemaal een goed aanbod kunnen doen.

Door het doorspelen van informatie hadden de dochters van NS een voorsprong op de rest en wisten ze in februari de aanbesteding in Limburg binnen te halen. En hoewel de gunning weer werd ingetrokken en de aanbesteding uiteindelijk naar Arriva ging, blijft er op deze manier van eerlijke concurrentie maar weinig over.