De kleding en haarstijl hielpen bij het dateren van het kaartspel
NOS Nieuws

Door Nederlander ontdekt kaartspel tentoongesteld in New York

In het Metropolitan Museum of Art in New York wordt de komende tijd een bijzonder kaartspel tentoongesteld. Het is het oudste complete kaartspel ter wereld en het is ontdekt door een Amsterdamse antiquair.

Harrie Kenter kocht het spel in 1978 op een veiling in Parijs. Hij betaalde er 8000 gulden voor. In de catalogus werd het gepresenteerd als een incompleet tarotspel uit de 16e eeuw, maar Kenter dacht direct dat het spel ouder was.

Het kaartspel komt uit Vlaanderen en draagt de naam Hofjaren Jachtpakket. In plaats van harten, ruiten, klavers en schoppen staan er jachtafbeeldingen op de kaarten: jachthoorns, honden-halsbanden, hondenlijnen en valstrikken om wild mee te vangen.

Het complete kaartspel

"Het duurde jaren voordat we wisten dat het spel gemaakt moet zijn tussen 1470 en 1480. Musea en instituten hebben ons geholpen met onderzoek naar kledingdracht op de kaarten. Ook zijn er monsters genomen van het papier. Uit dat onderzoek bleek dat er geen stoffen in zaten die jonger waren dan 1450." Het watermerk in het papier waar het spel van gemaakt is werd tussen 1466 en 1479 gebruikt in Nederland en Zuid-Vlaanderen.

De korte jasjes en het boven de oren afgeknipte haar was in vorstenhuizen in de mode tussen 1470 en 1480. Net als de puntige schoenen, die in 1480 uit de mode raakten.

Ik werd onder politiebegeleiding naar Sotheby's gebracht

Harrie Kenter

De met de hand beschilderde kaarten zijn in uitzonderlijk goede conditie en zijn waarschijnlijk van een vorst geweest die ze nooit gebruikt heeft. Voor welk spel ze bedoeld waren is niet bekend. Net als met onze huidige kaarten kun je er in principe ieder kaartspel mee spelen, zoals een potje poker of bridge, hoewel die spelen in de 15e eeuw nog niet bestonden.

In 1983 verkocht Kenter het spel aan het museum voor 143.000 dollar. Dat gebeurde in Londen op een veiling van Sotheby's waar hij onder politiebegeleiding naar toe werd gebracht.

"In Amsterdam heb ik wel eens rondgefietst met het pak kaarten in mijn binnenzak, maar dat mocht ik van de verzekering echt nooit meer doen. Als ik het spel aan kennissen wilde laten zien, moest ik ze meenemen naar een bank, waar het in de kluis lag. Toen heb ik tegen mijn vrouw gezegd dat we er niks aan hadden en dat we het beter konden laten veilen."

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl