'Een verzameling die niet ophoudt'

• Lambert Teuwissen

  Redacteur

Door redacteur Lambert Teuwissen

Gereformeerde juffers. Leernichten. Straatverkopers in Afrika. Voetbaljongetjes. Oma's in lange regenjassen. Al twintig jaar maken Ari Versluis en Ellie Uyttenbroek foto's van uiteenlopende subculturen voor hun fotoreeks Exactitudes. Vanwege dat jubileum en een nieuwe serie, over bezoekers van het Rijksmuseum, is een aangevulde editie verschenen van hun gelijknamige boek.

"Het is een verzameling die niet ophoudt", zegt Uyttenbroek. "Het werk is nog steeds hetzelfde format, maar de content verandert constant. Je kunt er dus eigenlijk ook niet mee ophouden."

Gabbers

Het duo maakte tot nu toe 154 series. De eerste vloeide voort uit een opdracht van de PTT, die Versluis en Uyttenbroek had gevraagd verschillende jeugdculturen te fotograferen voor telefoonkaarten. De gabbers sprongen eruit.

"Toen we ze naast elkaar zagen liggen, vonden we de herhaling zo prettig, vanzelfsprekend en esthetisch, dat we het eigenlijk daarna balorig in de kroeg hebben voortgezet. Omdat we altijd naar een gay-bar gingen, kwam spontaan de tweede serie tot stand: allemaal nichten in een 'casual queer'-outfit. Zo doende begon het te groeien."

Inmiddels hebben ze foto’s genomen over de hele wereld. Beachbabes in Rio de Janeiro. Rockers in China. Hippe studenten in Londen. Honderden mensen hebben ze voor de camera gehad.

Uyttenbroek benadrukt vooral de unieke draai die de leden van een subgroep aan hun uiterlijk geven. "Men noemde het ooit eens united in diversity. Je hoort onherroepelijk ergens bij, maar wat wij interessant vinden is dat je ook je eigen unieke keuzes maakt, ook al ben je onderdeel van een bepaalde stijlgroep. Het zijn geen typetjes. We willen laten zien: dit is die stijl en zo doen ze het."

Het werk vergt oplettendheid van Uyttenbroek. "Je moet proberen te kijken naar iets wat je normaal niet ziet. Als je in het Rijksmuseum allemaal bussen met scholieren ziet uitstappen met allemaal dezelfde H&M-, Zara- en River Island-kleren aan, dan lijkt het één grote massa. Het is toch spannend om daar te kijken wat we eruit kunnen halen."

Inmiddels heeft Uyttenbroek er een soort radar voor ontwikkeld. "Het komt vaak voor dat we elkaar berichten van: 'ik zie hier dit lopen, we zouden eigenlijk…' Mijn schoonmoeder heeft een huis aan de Cote d'Azur en daar is een heel dure groentewinkel. Als je ziet wat daar voor vrouwen van boven de 65 binnenkomen, hoe gesoigneerd die zijn, sta ik te popelen om Ari te bellen."

Beroepsdeformatie noemt Uyttenbroek het, maar niet altijd kan ze er iets mee. "Soms zit je aan het eind van de dag in de trein en dan zit precies het goede type tegenover je. Maar dan denk ik: laat nu maar, we gaan straks weer verder. Je moet de knop ook uit kunnen zetten."