We regelen onze zorg steeds vaker zelf

• Joséphine Truijman

  Redacteur

Koffie drinken met ouderen, klussen in huis, het onderhouden van de tuin, het afleveren van maaltijden. Het begint vaak met kleine activiteiten, maar steeds vaker leidt het ertoe dat burgers in een dorp of een wijk samen zorgtaken van de overheid overnemen.

Het aantal burgerinitiatieven op dit gebied groeit snel en de bestaande initiatieven worden steeds groter. Volgens Vilans, een organisatie die dit bijhoudt, zijn er sinds deze zomer 23 burgerinitiatieven bijgekomen. In 2013 waren het er nog maar 30, nu zijn er al meer dan 100.

Zorgcoöperaties

Een van de manieren waarop burgers zich organiseren is in de vorm van een zorgcoöperatie. De eerste zorgcoöperaties ontstonden in dorpen waar geen zorginstellingen in de buurt meer waren. Ook omdat bewoners ontevreden waren over het aanbod van zorg. Inmiddels zijn er ook coöperaties in stadwijken ontstaan.

Zorgcoöperaties beginnen vaak met welzijnswerk en houden zich uiteindelijk bezig met het gezamenlijk inkopen van zorg. Volgens zorgverzekeraar CZ leidt die samenwerking tot lagere kosten voor de zorgverzekeraar, het Rijk en de gemeente. De zorgcoöperaties verschillen van elkaar en de ene is ook verder dan de andere.

Gestage groei

In het dorp Mariënvelde in de Achterhoek is deze week de aftrap gegeven voor de bouw van een centrum waar ook een zorgcoöperatie komt te zitten. "We organiseren bijvoorbeeld dagbesteding voor ouderen, voor mensen met een beperking en mensen met een ggz-achtergrond", zegt voorzitter Marianne Kallen-Morren. "Tot nu toe hebben zich een paar honderd mensen aangemeld als vrijwilliger."

In Voorschoten, een plaats met 24.000 inwoners, bestaat zorgcoöperatie 'De Grote Akker' nu ruim anderhalf jaar. "Een half jaar geleden hadden we ongeveer honderd leden nu zitten we op 180, een gestage groei", zegt voorzitter Hans Borgsteede. "Eind van het jaar hopen we 200 leden te hebben."

Behoefte

Volgens Floor de Jong van Vilans groeien burgerinitiatieven ook omdat gemeenten sinds kort verantwoordelijk zijn voor veel zorgtaken. "Een burgerinitiatief weet heel goed wat er speelt en is daarom heel goed in staat om in te spelen op de behoefte die er is." Ze verwacht dan ook dat de groei doorzet in de toekomst.