'Hongerwinterbaby's veel minder gezond'
Twintig jaar geleden begon een uniek onderzoek naar ondervoeding tijdens de zwangerschap, toen de medische gegevens werden gevonden van vrouwen die tijdens de Hongerwinter in verwachting waren.
De vrouwen stonden in de strenge winter van 1944-1945 onder controle in het Wilhelmina Gasthuis in Amsterdam. Uit het Hongerwinteronderzoek van het AMC blijkt dat hun kinderen blijvend nadeel hebben ondervonden van de ondervoeding van hun moeder in de oorlog.
Ze zijn vaak ongezonder dan hun leeftijdsgenoten. Onder deze groep komen hart-, vaat-, long- en nierziekten veel meer voor, maar ook borstkanker en depressie. Ook uit het buitenland is veel belangstelling voor het onderzoek.
AMC-onderzoeker Tessa Roseboom: "Wij veronderstelden altijd dat de baby’s die tijdens de Hongerwinter werden geboren het slecht deden. Maar dat blijkt niet zo te zijn. Ze zaten ver onder het geboortegewicht, maar dat hebben ze later weer ingehaald. De eerste cruciale weken van de zwangerschap had hun moeder nog goed te eten gehad."
Basis in de baarmoeder
Het zijn juist de kinderen die werden verwekt in de Hongerwinter die daar blijvende gevolgen van ondervinden. Roseboom en haar collega's spoorden honderden van deze kinderen op.
Dankzij hun medewerking verkreeg men belangrijke wetenschappelijke inzichten over veel voorkomende ziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en kanker. Het onderzoek toont aan dat de basis voor deze ziekten in de baarmoeder ligt.
"Uit ons onderzoek blijkt dat een goed begin het halve werk is", zegt Roseboom. In de eerste twaalf weken van de zwangerschap worden de meeste organen ontwikkeld. Als de moeder dan te weinig voeding krijgt, ontbreken volgens Roseboom de goede bouwstoffen voor die organen.
Misselijkheid
Daarom vindt ze ook dat er meer onderzoek nodig is naar vrouwen die tijdens de eerste weken van hun zwangerschap veel overgeven. "Daar werd vroeger nog wel eens lacherig over gedaan. Dan werd gezegd dat het tussen de oren zat. Nu weten we dat het niet goed is voor het ongeboren kind dat zich juist dan ontwikkelt."
Volgens Roseboom zouden vrouwen die aan een ernstige vorm van zwangerschapsmisselijkheid lijden sondevoeding moeten krijgen.