Geruchten vieren hoogtij in Haïti

Haïti gaat morgen naar de stembus. In januari werd het land getroffen door een aardbeving, nu heerst er cholera. Verslaggever Roel Pauw was al twee keer dit jaar in Haïti. Nu is hij er op zoek naar het antwoord op de vraag waarom de wederopbouw van het land zo moeizaam verloopt. Deel drie van een serie.

Door verslaggever Roel Pauw

Haïtianen houden van smeuïge verhalen, zeker als ze daarmee de zittende machthebbers in diskrediet kunnen brengen. Bijvoorbeeld het verhaal dat presidentskandidaat Jude Celestin niet alleen de protégé is van de huidige president Préval, maar ook nog eens de vader van een van diens kleinkinderen.

Uit andere bronnen heb ik vernomen dat dit echt niet klopt, maar inmiddels is het een onuitroeibaar gerucht. Celestin is een womanizer: hij zou dertien kinderen hebben verwekt bij acht vrouwen, hij is een soort schoonzoon van de president en verder totaal ongeschikt om president te worden. Dat klinkt niet als gefundeerde kritiek, maar op dit punt is Haïti natuurlijk niet anders dan ons eigen land: het onderbuikgevoel wint het vaak van de feiten.

Verlengstuk

Jude Celestin is op dit moment waarschijnlijk de meest bekritiseerde kandidaat, omdat hij wordt gezien als een verlengstuk van de zittende regering. Voordat hij de politiek in ging was hij directeur van het Centre National d'Equipement.

Het CNE is een overheidsbedrijf dat verantwoordelijk is voor het aanleggen van wegen, het ruimen van puin, het ophalen van vuilnis en meer van dat soort zware klussen. En om nog maar eens wat te noemen: na de aardbeving heeft het CNE de duizenden lijken opgehaald en naar begraafplaatsen vervoerd.

Al deze verdiensten worden dag in dag uit breed uitgemeten in de campagne van Celestin. In televisiespotjes zie ze nog vaak voorbij rijden: de shovels met het logo van het CNE erop.

Campagnekantoor

Het kantoor van het CNE bevindt zich tegenover de beruchte sloppenwijk Cité Soleil. In de kamer van de secretaresse hangt een verkiezingsposter van Celestin, alsof hij hier nog steeds de baas is. Personeelsleden lopen in T-shirts met op de borst de logo's van de partij die hij vertegenwoordigt, INITE.

Een werknemer van CNE raapt een poster op van de grond, veegt het stof eraf en geeft hem aan een bewaker: een beetje respect voor onze politieke leider alstublieft. Het CNE lijkt wel een campagnekantoor. In Nederland zouden er onmiddellijk Kamervragen over zijn gesteld.

Gangsters

Maar eigenlijk is dat nog niks in Haïti. De bekende gangsterbaas Yvon Zab Zab, met verschillende veroordelingen en gevangenisstraffen op z'n naam, heeft zich openlijk tot het kamp van Celestin bekend.

En, maar nu betreden we weer een duister geruchtencircuit, Celestins beschermheer, president Préval, zou goeie connecties hebben met de onderwereld. Hij zou mensen betalen om de orde in wijken als Cité Soleil te bewaken en als tegenprestatie kan hij rekenen op hun politieke steun.

Het is modder gooien, vinden de fans van Celestin. De man is een harde werker, ervaren, maar nog fris genoeg om ook de vele jonge kiezers van Haïti aan te spreken.

Wat zeker klopt: hij bulkt van het geld. Wanneer we naar het centrum rijden, draait een vliegtuigje rondjes boven de stad met er achter aan de tekst: 'Vote Jude Celestin'. Hij is de enige kandidaat die zich zoiets kan veroorloven.