Duitse kerken lopen leeg door belastingmaatregel
Duitsers schrijven zich massaal uit bij de kerk door een nieuwe belastingmaatregel, die morgen ingaat. Dat zegt een bisschoppelijke boekhouder in de krant Die Welt. Vanaf 1 januari is het voor gelovigen vrijwel onmogelijk onder de verplichte kerkbelasting uit te komen.
Toen de herziening halverwege dit jaar bekend werd, bleek het aantal uitschrijvingen in sommige gemeenten of bisdommen met 60 procent te zijn gestegen.
Wie in Duitsland tot een geloofsgemeenschap behoort, betaalt automatisch kerkbelasting. Dat gaat via het salaris. Afhankelijk van in welke deelstaat je woont, wordt 8 of 9 procent van de loonbelasting ingehouden ten bate van de kerk. Dat is bij een modaal Duits inkomen al gauw 50 euro per maand.
De belastingdienst verdeelt de inkomsten. Die zijn zo groot, dat de Duitse kerken extreem rijk zijn. De katholieke kerk ontvangt jaarlijks 5,5 miljard euro; de protestantse kerk 4,8 miljard.
Nieuwe rol voor de banken
Ook over inkomsten als rente op spaargeld, dividend of winst uit beleggingen moet je eigenlijk kerkbelasting betalen. Maar veel Duitsers biechten die inkomsten niet op. Dat zou de kerken 480 miljoen euro per jaar aan inkomsten schelen.
Daarom is er vanaf 1 januari een nieuwe wet van kracht. Die zegt dat de banken bij de belastingdienst moeten opvragen tot welk geloof jij als klant hoort, om vervolgens automatisch kerkbelasting in te houden over dat gedeelte van je inkomsten. Er is dus geen ontkomen meer aan.
En dat leidt tot ophef. Niet alleen vanwege de financiële gevolgen, maar vooral vanwege de principiële. Veel Duitsers vinden dat banken niet mogen beschikken over informatie over hun religie. Ze zien dat als schending van hun privacy. In Duitsland is er, mede door het nazi- en DDR-verleden, meer bezwaar tegen het koppelen van gegevensbestanden dan in Nederland.
Kerk zet door
De kerken zeggen dat niemand een cent meer moet gaan betalen. Dit deel van hun inkomsten viel altijd al onder de kerkbelasting. Dat er nu veel mensen afhaken, nemen ze voor lief.
De kerken wijzen ook op de activiteiten die van de kerkbelasting worden betaald: de opvang van armen en behoeftigen.