Hard tegen hard in België
Geen treinen, nauwelijks lijnbussen, de havens plat, scholen dicht en geen vliegverkeer. En honderden bedrijven waar vandaag niet gewerkt wordt. De Belgische bonden laten vandaag hun spierballen zien. Ze willen de regering duidelijk maken dat de aangekondigde bezuinigingen en hervormingen van tafel moeten.
Het is de vierde stakingsmaandag op rij. Na drie provinciale stakingen wordt er nu overal in België gestaakt. En anders dan vorige keren wordt er op veel meer plekken gestaakt. Ook veel ziekenhuizen en verzorgingstehuizen staken mee, net als de luchtverkeersleiders. Zo'n grote staking is zelfs voor België haast ongekend.
Irritatie
Al groeit de irritatie, veel Belgen steunen de bonden. Uiteraard is er kritiek op de stakingen, van studenten bijvoorbeeld die niet op hun examens kunnen komen. En van werkwilligen die niet naar hun werk kunnen. Maar uit enquêtes blijkt dat 40 tot 60 procent van de Belgen de stakingsacties nog altijd steunt.
De nieuwe centrumrechtse regering van de jonge premier Charles Michel ziet het met lede ogen aan. "De economie wordt kapot gestaakt", zei Bart De Wever gisteren, de machtigste politicus van Vlaanderen. De Wever leidt de grootste regeringspartij, de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA). "Het is een politieke staking. De vakbonden willen dat de regering oprot."
De Wever vindt dat België dringend de tering naar de nering moet zetten. België heeft een enorme staatsschuld, volgend jaar 107 procent van het BBP. Europa heeft België al gemaand die schuld dringend te gaan aanpakken. Voor maart moet er een plan liggen.
Dure werknemers
Er zijn meer problemen. Belgische werknemers zijn duur. Er is nauwelijks gespaard voor de vergrijzing. En de Belgen werken na de Grieken en de Italianen het kortst van heel Europa: een Belg werkt gemiddeld 32 jaar, bijna 8 jaar minder dan een Nederlander gemiddeld. Er dreigt in de toekomst een enorm financieel gat bij de zuiderburen.
En dus wil de regering Michel ingrijpen: de pensioenleeftijd omhoog naar 67, de lonen een jaar bevriezen, 11 miljard euro bezuinigen. Bovendien moeten de lasten voor werkgevers omlaag, om arbeid goedkoper te maken en de economie aan te zwengelen.
De vakbonden zijn woest. "Kiezersbedrog", noemen ze het. Omdat geen enkele partij voor de verkiezingen in zijn programma durfde te zetten dat de pensioenleeftijd omhoog moest. De vakbonden zijn ook niet tegen besparen an sich. Maar de besparingen treffen volgens de bonden vooral de laagste inkomens en de middenklasse. De rijken worden volgens de bonden ontzien. En dus: staken.
Machtsspel
De staking is ook een machtsspel. De socialistische vakbond bijvoorbeeld ziet zich geconfronteerd met een regering waarin voor het eerst in 26 jaar geen socialistische partij zit. Dat doet pijn, maar maakt ook dat de bond het makkelijker hard kan spelen. Bovendien, de Belgische vakbonden staan volgend jaar voor interne verkiezingen - ze moeten zich nu profileren.
Vergeet ook niet: België is een vakbondsland. Met 3,5 miljoen leden is zo’n beetje de helft van alle werknemers vakbondslid. Nederland is groter, maar heeft maar half zo veel vakbondsleden. De Belgische vakbonden hebben dan ook altijd veel invloed gehad op het regeringsbeleid. Nu klagen ze dat er nauwelijks sociaal overleg is geweest, terwijl de regering ingrijpend hervormt.
Regeringen en bonden, ze hebben allebei redenen om er hard in te gaan. Het is in België hard tegen hard.