Krant Uganda mag geen homo-foto's plaatsen

Door buitenlandredacteur Esther Bootsma

Een krant in Uganda mag geen namen en foto's meer publiceren van homoseksuelen. Dit heeft een rechtbank in het Afrikaanse land bepaald. Afgelopen weken werden verschillende homo's in Uganda aangevallen, nadat de nieuwe krant Rolling Stone een lijst met honderd homo's en lesbiennes had gepubliceerd. Eén vrouw zou bijna zijn gedood, doordat haar buren haar met stenen bekogelden.

Homoseksualiteit is in meerdere Afrikaanse landen verboden, maar in Uganda neemt de homohaat extreme vormen aan. Dit lijkt mede te komen door de invloed van Amerikaanse evangelisten, die Uganda regelmatig bezoeken om te prediken tegen homoseksualiteit. Een streng christelijk parlementslid diende vorig jaar zelfs een wetsvoorstel in om voor sommige homoseksuele handelingen de doodstraf in te voeren. Homoseks met een minderjarige of gehandicapte bijvoorbeeld, of als je hiv-positief bent. De 'gewone' straf voor homoseks zou omhoog moeten van veertien jaar naar levenslang.

Afkicken

Het wetsvoorstel leidde wereldwijd tot woedende reacties. President Obama noemde het 'afschuwelijk', en Zweden dreigde zijn ontwikkelingshulp in te trekken. Ook andere westerse donorlanden dreigen met maatregelen. Geschrokken probeert de Ugandese regering het wetsvoorstel nu een stille dood te laten sterven. Want zonder ontwikkelingshulp is het land nergens. Het parlement heeft het wetsvoorstel dan ook na een jaar nog steeds niet behandeld.

Maar de geest is uit de fles, zo blijkt nu weer. De twee maanden oude krant Rolling Stone heeft de oorlog tegen homo's geopend. In het eerste nummer stonden honderd namen, in het november-nummer staan veertien foto's van Ugandese homo's. Ook al heeft de rechtbank dit nu verboden, de krant zet zijn strijd voort. "We hebben aan de bomen geschud waaronder ze zich verstoppen, waar ze straffeloos hun homoseks praktiseren, en schaamteloos schoolkinderen ronselen voor hun homoseksuele kringen", zegt hoofdredacteur Giles Muhame.

Hij ontkent mensen aan te zetten tot geweld, en beweert vooral kinderen te willen beschermen tegen "harteloze homoseksuelen". Dáárom publiceert hij nu hun foto's en namen, zegt hij, zodat sociaal werkers en politieagenten homo's kunnen herkennen, om ze naar een afkickkliniek te brengen.

Evangelisten

Opmerkelijk is de invloed van Amerikaanse evangelisten, volgens wie homoseksualiteit een ziekte is die kan worden genezen. Deze evangelisten oefenen al jaren veel invloed uit op het christelijke Uganda. Dominee Rick Warren bijvoorbeeld, die in 2008 Uganda bezocht en homoseksualiteit vergeleek met pedofilie. Of drie evangelisten, Scott Lively, Caleb Lee Brundidge en Don Schmierer, die in maart vorig jaar enkele lezingen gaven in Uganda. Toevallig of niet werd een maand later het anti-homo-wetsvoorstel ingediend.

De Amerikaanse evangelisten ontkennen dat ze hierin een rol hebben gespeeld, en zeggen het vreselijk te vinden als homo's in Uganda de doodstraf zouden krijgen. Maar intussen blijven ze het Afrikaanse land beïnvloeden met hun streng christelijke normen en waarden, én met grote sommen geld. De Amerikaanse homobeweging is juist in de bres gesprongen voor de Ugandese homo's, eveneens met vele donaties en adviezen.

Zo wordt een geloofsstrijd tussen veelal blanke Amerikanen ook uitgevochten in een zwart Afrikaans land, met mogelijk ernstige gevolgen. De anti-homowet komt er misschien nooit, door de internationale verontwaardiging. Maar daarmee is de dreiging van geweld niet weg, aldus de homo-organisatie Sexual Minorities Uganda. "Onze vreugde is van korte duur", zegt woordvoerder Julian Onziema over de gewonnen rechtszaak tegen de krant. "Want andere bladen in Uganda beginnen nu ook al zulke artikelen te schrijven als Rolling Stone. Ze zorgen dat mensen ons gaan haten."