45 doden door Silbertanne-moorden

De Silbertanne-moorden in de Tweede Wereldoorlog hebben 45 Nederlanders het leven gekost. Elf anderen hebben de aanslagen overleefd.

Dat blijkt uit het boek 'Sluipmoordenaars' van de historica Inger Schaap.

Volgens het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) heeft Schaap als eerste het aantal Silbertanne-moorden vastgesteld.

Ontwrichten

Silbertanne is de codenaam voor vergeldingsacties van de bezetter tegen het verzet. Van september 1943 tot september 1944 werden de slachtoffers thuis voor de ogen van hun familieleden in koelen bloede neergeschoten. Schaap heeft met enkele van deze nabestaanden gesproken.

Doel van de moorden was het onwrichten van het verzet, zegt de schrijfster. "Als het verzet een aanslag pleegde, werden in de omgeving burgers uitgezocht en vermoord." Dat waren vaak verzetsmensen met een groot netwerk. "Het was goed doordacht wie de slachtoffers moesten zijn."

Volgens Schaap gebeurde alles in het diepste geheim. De daders kregen hulp van de Sicherheitsdienst, maar andere nazi's wisten er vaak niets van af. Omdat dat in het grootste geheim gebeurde, was altijd veel onduidelijk gebleven over daders en opdrachtgevers.

Dennentak

De daders waren Nederlandse leden van de SS die handelden in opdracht van de Duitsers. Ze gebruikten vermommingen om te verbergen wie er achter de terreurcampagne zat. "Zo verkleden ze zich als patiënten als het doelwit een dokter was."

"Omdat niet bekend was wie er achter de moorden zat, vertrouwde men niemand meer. Daardoor werd het verzet ontwricht."

Eén van de daders is de onlangs tot levenslang veroordeelde Heinrich Boere. Hij ging in hoger beroep tegen de uitspraak.

De naam Silbertanne (Zilver-den) is afgeleid van een dennentak die kwam te staan achter de namen mensen op wie de opdrachtgevers het hadden voorzien. Schrijver A. M. de Jong was in 1943 één van de slachtoffers van de Silbertannemoorden.