Wat er aan de hand is met het pensioen

De vijf grootste pensioenfondsen hebben hun dekkingsgraad in augustus fors zien dalen. Gevolg kan zijn dat de pensioenuitkeringen over enige tijd moeten dalen.

Hoe groot zijn de zorgen?

De dekkingsgraad moet volgens de toezichthouders 105 procent zijn, maar bij de vijf grootste fondsen is die gedaald tot ver onder deze norm. Bij het fonds PMT (metaal en techniek) is de dekkingsgraad zelfs gezakt naar 85 procent.

Wat de gevolgen voor de pensioenen zijn, hangt af van de economie. Als het tegenzit worden de uitkeringen verlaagd. Veertien kleinere fondsen kregen eerder al van minister Donner te horen dat ze begin volgend jaar mogelijk moeten korten op de pensioenen.

Wat houdt die dekkingsgraad in?

De dekkingsgraad is de verhouding tussen de reserve en de pensioenverplichtingen. Een fonds met een dekkingsgraad van minder dan honderd procent, heeft niet genoeg geld om in de toekomst alle pensioenen uit te betalen. Daarom moeten de fondsen van De Nederlandsche Bank minimaal een dekkingsgraad hebben 105 procent en voor de zekerheid eigenlijk van 125 procent.

Waardoor zijn die dekkingsgraden zo ver gedaald?

Pensioenfondsen beleggen de premies die ze binnenkrijgen. Want als ze dat geld op een spaarrekening laten staan, zou het nooit genoeg opleveren. Maar aandelen kunnen ook minder waard worden en dat is de afgelopen tijd gebeurd.

Nog belangrijker is de rentestand. Bij een hoge rente hoeven de beleggingen niet zo veel op te leveren. De rente staat op dit moment historisch laag en daardoor daalt de dekkingsgraad.

Wat kunnen de pensioenfondsen zelf doen om hun dekkingsgraad te verhogen?

Ze kunnen de premies verhogen om meer geld binnen te krijgen of de pensioenen bevriezen of verlagen zodat ze minder hoeven uit te geven. Volgens minister Donner van Sociale Zaken is het onvermijdelijk dat sommige fondsen de pensioenuitkeringen verlagen.

Liever nog ziet Donner dat de Tweede Kamer het plan om de pensioenleeftijd te verhogen snel aanvaardt. Als dat gebeurt, wordt de periode waarin ouderen recht hebben op een pensioen korter en hoeven de fondsen minder uit te keren.

Toch staat er vandaag een geruststellende advertentie van de grote pensioenfondsen in de kranten.

De fondsen gaan er vanuit dat de rente maar tijdelijk extreem laag zal blijven. Als de rente stijgt, komt er weer meer geld ter beschikking van de pensioeninstellingen. Daarom dringen ze aan op een versoepeling van de eisen die de toezichthouder stelt.

De FNV vindt dat er teveel wordt gekeken naar dagkoersen. Ten opzichte van augustus is de dekkingsgraad volgens deze vakcentrale alweer flink hoger.