Herdenken en herbegraven bij 15 jaar Srebrenica

In Bosnië-Herzegovina wordt vandaag herdacht dat precies 15 jaar geleden de moslimenclave Srebrenica werd veroverd door het Bosnisch-Servische leger van generaal Mladic.

Srebrenica werd destijds beschermd door het Nederlandse VN-bataljon Dutchbat. De Nederlanders konden de val van de enclave, waar duizenden moslims hun toevlucht hadden gezocht, niet voorkomen. Volgens het bataljon was het daarvoor te licht bewapend en kreeg het niet de luchtsteun waarom het dringend had verzocht.

In de dagen na de val van de enclave werden naar schatting 7000 tot 8000 moslimmannen en - jongens weggevoerd en vermoord. Het wordt beschouwd als de ergste daad van genocide in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog.

Van Middelkoop

Demissionair minister van Defensie, van Middelkoop, zal de herdenking dit jaar bijwonen. Met de aanwezigheid van de minister wil Nederland opnieuw "de politieke medeverantwoordelijkheid voor het onvermogen van de internationale gemeenschap in 1995 de moslimbevolking te beschermen, tot uitdrukking brengen," aldus een verklaring van Defensie.

Ook wil Nederland volgens Defensie opnieuw een signaal afgeven dat het van groot belang is dat de resterende verdachten van de massamoord voor het Joegoslavië-Tribunaal worden gebracht. Zo is generaal Mladic, een van de hoofdverdachten, nog steeds voortvluchtig.

Behalve Van Middelkoop zijn ook de commandant landstrijdkrachten Rob Bertholee en de Nederlandse ambassadeur in Bosnië-Herzegovina aanwezig bij de herdenking.

Bekijk hier de uitzending NOS 15 jaar na de val van Srebrenica. Presentatie: Rob Trip. Gast in de studio: Bert Bakker, oud-voorzitter parlementaire enquêtecommise Srebrenica. Verslag vanuit Potocari: Gerri Eickhof.

Herbegraven

Zoals elk jaar op 11 juli, worden de stoffelijke overschotten van de slachtoffers die de afgelopen twaalf maanden zijn geïdentificeerd, een herbegrafenis op de begraafplaats van Potocari, bij Srebrenica. De erebegraafplaats ligt pal naast de fabriek waar het hoofdkwartier was gevestigd van Dutchbat.

Dit jaar krijgen 775 slachtoffers hun laatste rustplaats in Potocari. Niet eerder werden er zoveel stoffelijk overschotten in één keer herbegraven.

De Internationale Commissie voor Vermiste Personen (ICPM) is verantwoordelijk voor de identificatie. Er zijn duizenden bloedmonsters afgenomen van nabestaanden van vermiste personen. Het DNA van de bloedmonsters wordt vergeleken met erfelijk materiaal uit de botten die in massagraven zijn gevonden.

De identificatie is een lastige klus, omdat delen van hetzelfde lijk soms in verschillende massagraven worden gevonden. Dit komt omdat de Serviërs destijds massagraven hebben geopend om de lijken op afgelegen plekken te herbegraven, in een poging de sporen van de genocide te verdoezelen.

In de afgelopen jaren hebben expert van de ICMP al 6481 Srebrenica-slachoffers geïdentificeerd.

Dutchbatters

Ook enkele tientallen oud-Dutchbatters zijn rond de herdenking in Srebrenica. Twee oud-Dutchbatters organiseren voor oud-collega's een reis naar de enclave, waar ze zullen meelopen met een vredesmars. Ze hopen dat dat bijdraagt aan de verwerking van hun ervaringen, die voor veel Dutchbatters traumatisch waren.

In Den Haag wordt de jaarlijkse Srebrenica-herdenking vanmiddag gehouden op Het Plein tussen 15.00 en 17.00 uur. Daar zullen onder andere oud-minister Jan Pronk en de Bosnische ambassadeur in Nederland spreken. Ook worden alle namen voorgelezen van de slachtoffers die vandaag worden herbegraven in Potocari.