Congo in Brussel: poort naar de liefde

Door correspondent Tijn Sadée

Vandaag vieren de Congolezen dat hun land precies 50 jaar geleden onafhankelijk werd van België. Veel Belgen hebben nog moeite met de herinnering aan de koloniale periode, vooral als de terreur en uitbuiting ter sprake komen. Toch kijken ze in de Brusselse Matonge-wijk liever naar de toekomst. De Congo-erfenis is er schaamteloos en springlevend.

"In deze wijk staat het volume altijd maximaal," zegt Jeroen Markelbach die als gids Congo-wandelingen door Brussel organiseert. Hij is verslaafd aan het ritme van de rumba congolaise. "In Afrika is alles extremer: de natuur, de emoties, de oorlogen, de rampen. Het is er larger than life. En zo ook is de Afrikaanse muziek intenser dan die van ons."

Fietsen

Lopend door de Elsense Steenweg in Brussel moet Markelbach om de minuut halt houden voor een praatje met een bekende uit de Congolese gemeenschap.

In 2008 fietste hij van Matonge in Brussel naar de gelijknamige buurt Matonge in Kinshasa, de hoofdstad van België's voormalige kolonie. "15.000 kilometer, voor het goede doel," zegt Markelbach. Voor een halve eurocent per kilometer konden particulieren hem steunen.

"Ik heb bijna 25.000 euro opgehaald waarmee ik in Congo voor dokters en verplegers bromfietsen heb aangeschaft. Want de wegen zijn er zó slecht, dat je daar met een auto nergens komt."

Naar de liefde

Terug in Brussel nam hij mede het initiatief tot de oprichting van het Vlaams-Afrikaans cultuurhuis Kuumba, op een steenworp afstand van de Naamsepoort. "Ho ho," corrigeert Markelbach. "Hier zeggen we de Porte de l'Amour, ofwel: de poort naar de liefde."

Bij de viering van 50 jaar onafhankelijk Congo worden de meeste Belgen niet graag herinnerd aan de terreur onder wijlen koning Leopold II, de allereerste eigenaar van Congo, maar van dat ongemak is in de Matonge-wijk weinig te merken.

's Avonds staan overal op de restauranttafels de 75-centiliterflessen Jupilerbier klaar. Hier kan het feest op elk moment van de dag beginnen. Als sardientjes ingeblikt zitten Afrikaanse vrouwen in kleine kapsalons. "Terwijl je pruik wordt bijgewerkt, hoor je de laatste roddels," zegt Markelbach.

Muziekclub Mambo, waar ooit Bob Marley zijn handtekening op de muur schreef, is nog dicht. "Vanwege wanbestuur," gaat het gerucht. Dan maar naar Casa Latina aan de Waversesteenweg, waar acht muzikanten de Congolese rumba inzetten. Markelbach: "Ik kan hier onmogelijk bij stil blijven staan."

Meer van Tijn Sadée is te lezen op zijn weblog bij de Wereldomroep.