Marslander Phoenix bezwijkt onder ijs
Sinds eind 2008 deed Marslander Phoenix het al niet meer, maar nu weet ruimtevaartorganisatie NASA ook waarom. De zonnepanelen zijn waarschijnlijk bezweken onder een laag ijs. Dat blijkt uit foto's vanuit de ruimte die een andere Marssonde heeft gemaakt.
Phoenix had de noordpool als bestemming, en de missie was een succes. Maandenlang deed de lander onderzoek, met als hoogtepunt de vondst van water in de vorm van ijs. Phoenix groef ijs op van enkele centimeters onder Marsgrond. Voor het oog van zijn camera's losten de stukjes ijs op in waterdamp.
Dramatisch verschil
Maar na vijf maanden hield Phoenix er ineens mee op. Nu is ook duidelijk waarom. Op foto's die de Mars Reconnaissence Orbiter nam vanuit zijn baan om de planeet is Phoenix te zien. Het ruimtevaartuig is op die foto's een stuk kleiner dan op foto's die in 2008 van dezelfde plek werden gemaakt.
"Het verschil tussen de foto's is dramatisch", zegt Michael Mellon, lid van het wetenschappelijke team dat de Phoenix-missie leidde. "Phoenix ziet er kleiner uit, en dat kan slechts gedeeltelijk worden verklaard door opeengehoopt stof op de lander."
Record
NASA gaat er nu vanuit dat zich in de Marswinter een laag ijs heeft gevormd op de zonnepanelen van Phoenix, van misschien wel tientallen kilo's zwaar. Waarschijnlijk zijn de panelen onder het gewicht verbogen.
NASA heeft niet veel geluk met zijn Marslanders op de polen van de planeet. In 1999 verloor de vluchtleiding het contact met de Mars Polar Lander tijdens de afdaling naar de zuidpool van Mars en sindsdien is er geen spoor van teruggevonden.
De enige nog operationele Marsrobot op dit moment is het wagentje Opportunity. Die brak onlangs het duurrecord van de Viking 1, een lander uit de jaren '70. Opportunity rijdt al weer zes jaar en 121 dagen rond door het Marslandschap.
Opportunity's tweelingrobotwagentje Spirit is zelfs al iets langer op de planeet, maar die zit vast in het zand en verkeert al een tijd lang in winterslaap. NASA hoopt dat Spirit weer zal ontwaken als zijn zonnepanelen weer genoeg zonnestralen opvangen.