Column Jan Roelfs (4)
Zondagavond was ik voor het eerst tijdens de Spelen 'down town' Vancouver. Sfeer proeven op Robson street. "The place to be", kreeg ik tijdens de twee uur durende busrit vanuit Whistler te horen. Maar Robson street is die avond verlaten op een paar dronken Canadezen na. Wat is er in hemelsnaam gebeurd?
Een politieman die uitstekend op de hoogte is van alle prestaties van die dag geeft tussen dolende opgeschoten jongeren uitleg: "Ski-crosser Christopher Del Bosco is vlak voor de finish gevallen op Cypress Mountain en wordt vierde, in de Olympic Oval is op de 1.500 meter de laatste ronde van Christine Nesbitt een drama en ze eindigt zesde, Melissa Hollingsworth verprutst haar bíjna zekere medaille bij het skeleton, de broertjes Charles en Francois Hamelin worden vierde en vijfde bij short-track en tot overmaat van ramp verliest Canada van Amerika met hockey!'
"Dat laatste is echt een nationale ramp!" zegt de politieman. Hij schudt zijn hoofd en gaat verder met het verkeer regelen tegen middernacht in downtown Vancouver.
Als ik terug loop naar mijn hotel realiseer ik me weer wat voor een minderwaardigheidscomplex dit land heeft ten opzichte van de machtige zuiderbuur, de Verenigde Staten. Toen ik in 1976 als 13-jarige jongen, op uitnodiging van de Amsterdam-Toronto Twin City association, voor het eerst in Canada was had ik al zo'n idee. Er is in 34 jaar weinig veranderd.
Het Canadese Olympisch comité heeft vijf jaar geleden het 'Own The Podium'-programma gelanceerd. Doel is meer medailles bij de Spelen van Vancouver te winnen dan welk ander land dan ook. Het is eerlijker te stellen dat Canada meer medailles moet winnen dan de VS bij hun eigen spelen in Vancouver. Het 'Own The Podium'-programma voorziet de beste Canadese atleten in een maandelijks inkomen van 1.500 dollar en betaalt reis- en verblijfkosten.
Het geld komt deels van de overheid en deels uit het Canadese bedrijfsleven. De Amerikanen doen het anders. Zij hebben een budget van 150 miljoen dollar per jaar dat vooral wordt geïnvesteerd in sporten en atleten waarmee medailles gewonnen kunnen worden. Opvallend is dat in de doelstelling benadering van het Amerikaans Olympisch comité nooit wordt gesproken over het totaal aantal medailles voor het land. En dat laatste staat haaks op de benadering van de Canadezen, want die doen dat juist wel.
Het stellen van doelen, het hebben van een duidelijke missie als topsporter of team is van wezenlijk belang voor het behalen van resultaat. Waar de Canadezen zich in hebben verslikt is dat ze hun missie hebben vastgesteld vanuit hun minderwaardigheidsgevoel ten opzichte van de machtige VS. Ze zijn niet uitgegaan van hun eigen kracht. En dat heeft tot gevolg dat de falende Canadese atleten zich in het openbaar genoodzaakt voelen zich te verontschuldigen. De waanzin ten top. Als topsporter en sportploeg moet je de lat zo hoog mogelijk leggen en uiteindelijk ben je alleen verantwoording schuldig aan jezelf.
Bij een minderwaardigheidscomplex komt ook angst om de hoek kijken. In het geval van de Canadezen is het angst voor de concurrent. De Noorse skiër en gouden medaille-winnaar bij de Super G Aksel Lund Svindal trainde voorheen altijd met de Canadese ski-ploeg. Mede door het 'Own The Podium'-programma werd hem te verstaan gegeven dat hij niet meer welkom was terwijl de Canadese skiërs juist baat hadden bij de inbreng van de Noor en zijn specifieke kennis van skitraining. Hetzelfde geldt voor de schaatser Denny Morrison, die voorheen altijd trainde met Shani Davis. Ook Morrison moest afscheid nemen van zijn trainingsmaat en faalde hopeloos bij de Spelen.
Bij het bepalen van een zo hoog mogelijk doel is het vergaren van kennis en je omringen met de beste concurrentie een belangrijke voorwaarde. Door hun minderwaardigheidscomplex zijn de Canadezen hier aan voorbij gegaan.
In de paar dagen die deze Spelen nog duren moeten de Canadezen dat belachelijke idee loslaten dat ze beter hadden willen zijn dan de VS. Canada moet de sporters uit hun harnas bevrijden. De Canadezen kunnen trost zijn op alles wat er tot nu toe is gepresteerd, op de wijze waarop ze deze Spelen, ondanks alle problemen aan het begin, hebben georganiseerd. En als ze ooit leren juichen voor de VS, dan komen de eigen medailles vanzelf.