Advies: voor de zomer verkiezingen
Alle fractievoorzitters die vandaag met koningin Beatrix hebben gesproken over de politieke crisis, pleiten voor snelle verkiezingen. In het algemeen willen de politici nog voor de zomer naar de stembus voor een nieuw parlement, waarschijnlijk eind mei of begin juni.
Tot die tijd zou er een tussenkabinet moeten komen dat beperkte taken krijgt. Omstreden besluiten moeten worden uitgesteld. Een lijmpoging van het kabinet wordt door niemand gewenst. PvdA-leider Wouter Bos noemde dat ongeloofwaardig.
Interimkabinet De koningin ontmoet morgenochtend nog een aantal fractievoorzitters. Onder meer Halsema (GroenLinks), Van der Vlies (SGP) en Verdonk (TON) komen langs op Paleis Noordeinde.
Daarna moet ze besluiten of ze een informateur wil aanstellen, zoals het CDA en de ChristenUnie willen. Een informateur bekijkt welke taken een interimkabinet krijgt. CDA-fractievoorzitter Pieter Van Geel vindt dat zo'n informateur van CDA-huize moet zijn.
Balkenende V Zo'n minderheidskabinet doet meer dan op de winkel passen. Een door de koningin aangewezen informateur maakt een lijst met nog door het kabinet te behandelen onderwerpen.
"Er komt dan een interim-kabinet dat met volledige wapenuitrusting een beperkt programma kan uitvoeren", stelt staatsrechtdeskundige Van den Berg. "Voor de behandelde onderwerpen zijn dan wisselende meerderheden in de Tweede Kamer." Het minderheidskabinet is het vijfde kabinet van premier Balkenende.
Maar het kabinet zou ook verder kunnen als demissionair rompkabinet dat zo snel mogelijk verkiezingen uitschrijft. Daarvoor pleiten D66-leider Pechtold en Wilders van de PVV.
Geen commentaar De gesprekken begonnen vanochtend om half tien. Demissionair premier Balkenende was als eerste aan de beurt. Na afloop reed hij weg zonder commentaar te geven. Vervolgens kwamen de vice-voorzitter van de Raad van State en de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer.
De PvdA kondigde al op de stoep van Paleis Noordeinde aan niet met Wilders te willen regeren. PvdA-leider Bos zei verder dat het het CDA zou sieren als die hetzelfde zou doen.
'Cordon sanitaire' Het CDA en de PVV verwerpen een 'cordon sanitaire' om Wilders. "Het is heel onverstandig om elkaar bij voorbaat uit te sluiten. Dat past niet in een democratie", zei CDA-fractievoorzitter Van Geel.
Ook Wilders beschouwt de PvdA-oproep als cordon sanitaire. Ondemocratisch en een belediging van de kiezer, stelt Wilders. "De kiezer zal die afstraffen."
Maar volgens Timmermans is er van een cordon sanitaire geen sprake. Het is in zijn ogen niet ondemocratisch om met democratische middelen te proberen te voorkomen dat bepaalde denkbeelden invloed krijgen op de regering.