Musea kunnen niet zonder BankGiro Loterij

Door redacteur Rachel de Meijer

Het is het feestje waar de kunstwereld misschien wel het meest naar uitkijkt, het Goed Geld Gala van de Bankgiro Loterij. Tijdens dit gala deelt de loterij zo'n 50 miljoen euro uit, de helft van het jaarlijks ingelegde loterijgeld. Het is onder andere bedoeld om het aankoopbudget van de kunstmusea aan te vullen.

De musea kunnen het geld goed gebruiken. Door de crisis is het moeilijker fondsen te werven. Daarnaast lijkt de kunstsector niet te ontkomen aan de bezuinigingsplannen van het kabinet en de lokale overheden.

Blijvend Inmiddels krijgen 51 culturele instellingen jaarlijks een vast bedrag van de Bankgiroloterij, gemiddeld tussen de 2 en 5 ton jaarlijks. De meeste begunstigden zijn kunstmusea. "Dat heeft te maken met de doelstelling van de loterij", zegt Jeroen Gerlag van de Bankgiro Loterij. "We investeren alleen in blijvend cultureel erfgoed, met andere woorden, schilderijen en stenen."

Met stenen worden de museumgebouwen bedoeld. Veel geld gaat daarom ook naar verbouwingen en restauraties. "We willen dat onze deelnemers nu of in de toekomst van dit erfgoed kennis kunnen nemen en met tijdelijke zaken zoals de podiumkunsten is dat niet het geval."

En hoe blij zijn de instellingen met dit geld? Hieronder een paar reacties van museumdirecteuren die eerdere jaren al geld kregen.

Benno Tempel, Gemeentemuseum Den Haag: "Wij ontvangen jaarlijks van de gemeente Den Haag ruim 200.000 euro om kunst aan te kopen. Van de Bankgiro Loterij krijgen wij jaarlijks 500.000 euro. Dat is dus twee keer zo veel als van de gemeente." Tempel vindt het wel opvallend dat de rijksmusea over het algemeen meer geld krijgen dan de verzelfstandigde gemeentelijke musea. "Dat is misschien van oudsher zo gegroeid, maar niet zo logisch als je ziet dat gemeentelijke musea net zo succesvol en belangrijk zijn."

Vreest Tempel de plannen van de PVV in Den Haag, die in haar verkiezingsprogramma heeft staan dat een hoop cultuursubsidies geschrapt kunnen worden? "Nee, want de PVV heeft ook aangegeven dat ze de musea met rust laat."

Kees van Twist, Groninger Museum: Het Groninger Museum heeft jaarlijks 100.000 euro te besteden aan aankopen. Het museum krijgt jaarlijks 300.000 euro van de Bankgiroloterij. "Daardoor was het mogelijk een aantal aankopen te doen die normaal gesproken niet mogelijk waren geweest. Zo hebben we werk kunnen kopen van belangrijke Chinese kunstenaars."

Het Groninger Museum heeft nu een aanvraag ingediend van 1,3 miljoen voor de verbouwing van het museum. In totaal gaat de verbouwing 7 miljoen kosten. Van Twist vindt de huidige discussie over de subsidiëring van de kunstsector zorgelijk. "Het is een glijdende schaal." Hij is bang dat andere partijen toch beïnvloed worden door de standpunten van de PVV: "Dat is in het verleden ook al gebleken."

Wim Pijbes, Rijksmuseum: "Een amputatie zou het zijn, als de musea het geld van de Bankgiroloterij zouden moeten missen." Het Rijksmuseum krijgt 5 jaar lang 9 ton per jaar voor de verbouwing. Daarnaast nog eens 3 miljoen per jaar voor aankopen. Het aankoopbudget van het Rijks is een half miljoen. Dat is dus een verzesvoudiging. "Zonder de BankGiro Loterij zouden Nederlandse musea niet kunnen meedoen op de internationale kunstmarkt."

Van Gogh Museum: Het museum krijgt jaarlijks 2 miljoen euro van de Bankgiroloterij. "Zonder dit geld zou het museum geen belangrijke aanwinsten kunnen doen. Dat heeft alles te maken met het feit dat de werken die voor het Van Gogh interessant zijn meestal ook heel duur zijn."