Ex-dictator Haïti mag zijn miljoenen houden
Door Marc Bessems
De Zwitserse regering wil dat er zo snel mogelijk een nieuwe wet komt om tegoeden van oud-dictators te blokkeren. Gisteren maakte de hoogste rechtbank van het land bekend dat de Haïtiaanse oud-dictator Jean Claude Duvalier zijn miljoenen terugkrijgt.
Het gaat om zeker drie miljoen euro van Duvalier, beter bekend als 'Baby Doc'. De Zwitserse regering is door het oordeel ernstig in verlegenheid gebracht.
Het Bundesgericht deed zijn uitspraak toevallig enkele uren vóór de verwoestende aardbeving van 12 januari. Door die beving zijn in Haïti waarschijnlijk 150.000 mensen om het leven gekomen. Gisteren werd het vonnis pas gepubliceerd, een gebruikelijke gang van zaken in de Zwitserse rechtspraak.
Bevroren De Zwitserse bankrekening van Jean Claude Duvalier was al sinds zijn vlucht uit Haïti, in 1986, bevroren. Dat gebeurde op verzoek van de nieuwe Haïtiaanse autoriteiten, die Duvalier ervan beschuldigden het geld te hebben geroofd. Maar omdat de voormalige heerser in eigen land nooit is vervolgd, weigerden de Zwitsers het geld terug te sturen naar Haïti.
Uiteindelijk besloot een rechtbank dat de miljoenen van de dictator moesten worden gedoneerd aan hulporganisaties in Haïti. Die beslissing heeft de hoogste rechtbank van Zwitserland nu teruggedraaid. Het geld is van Baby Doc, redeneert het Bundesgericht, aangezien eventuele misdaden van de ex-dictator al vanaf 2001 zijn verjaard.
Papa Doc Baby Doc werd in 1971, toen hij 19 jaar was, de jongste president ter wereld. Hij erfde de vrijwel absolute macht van zijn vader Francois, 'Papa Doc'. Diens privémilitie, de Tonton Macoute, vermoordde tussen 1957 en 1971 naar schatting 30.000 tegenstanders. Haïti gold als het privébezit van de familie Duvalier.
Bij zijn aantreden kondigde Baby Doc hervormingen aan, maar al snel liet de playboy het regeren over aan de hardliners van zijn vaders vriendenclub. Die konden niet voorkomen dat de Haïtiaanse economie in een neerwaarste spiraal terechtkwam. In 1985 brak er een opstand uit tegen de dictator.
Baby Doc vluchtte een jaar later naar Frankrijk. Daar leefde hij in rijkdom, volgens de oppositie van de 100 miljoen euro die hij had geroofd uit de staatskas.
Krap bij kas Maar na zijn scheiding begin jaren negentig lijkt er een einde te zijn gekomen aan zijn uitbundige levensstijl. Er gaan geruchten dat zijn ex-vrouw er met het geld vandoor is of anders zelf zijn miljoenen er door gejaagd heeft.
Volgens zijn vrienden zit de oud-dictator tegenwoordig krap bij kas. Hij huurt met zijn partner een flatje in Parijs voor 850 euro en zou in 2003 zelfs zijn opgepakt omdat hij een rekening van 78 euro niet kon betalen.
Een paar dagen na de aardbeving beloofde Baby Doc enkele miljoenen over te maken voor de slachtoffers. Mogelijk dacht hij daarbij aan het kapitaal dat op naam staat van zijn overleden moeder en dat al jaren door de Zwitserse overheid wordt geblokkeerd.
Meteen na de rechterlijke uitspraak dat het geld toch voor hem is, heeft de Zwitserse regering de rekening opnieuw geblokkeerd, in afwachting van een nieuwe, aangescherpte wet. En dus zal Baby Doc nog even moeten wachten voor hij kan genieten van zijn miljoenen.