Relletjes, scherpe debatten en schandalen: veel Nederlanders genieten van de Amerikaanse verkiezingen. Toch vragen sommigen zich wel eens af waarom we in Nederland zoveel aandacht besteden aan de strijd tussen Donald Trump en Hillary Clinton.
Amerikadeskundige Willem Post weet wel waarom. "De Verenigde Staten zijn nou eenmaal nog steeds de supermacht, helemaal in onze westerse wereld. Bovendien zijn we gewoon heel afhankelijk van de beslissingen daar. Als Obama geen geld in de economie zou hebben gepompt, hadden we hier ook problemen gehad."
En dus is het meer dan een politieke show. Maar wat betekent het als Clinton of Trump wint voor ons in Nederland? Twee scenario's.
Wat als Trump president wordt?
Als Trump gekozen wordt, kunnen we TTIP, het veelbesproken handelsverdrag tussen de VS en de EU, waarschijnlijk wel vergeten. Hij heeft zich hier altijd tegen uitgesproken. Maar niets is zo veranderlijk als Trump. "Als Trump aan de macht komt, is het heel onzeker wat dit gaat betekenen voor de economie", zegt hoofdeconoom Maritza Cabezas van ABN Amro.
En die onzekerheid heeft gevolgen voor bijna alle landen én de wereldhandel. Toch zal het in Nederland nog wel meevallen, verwacht ze. "Nederland heeft een goede concurrentiepositie, dus dat betekent dat we makkelijker met andere landen kunnen handelen."
Verder zegt het al genoeg dat het buitenlandbeleid van Trump door hemzelf wordt samengevat als America First. "Hoe het hier in Europa gaat, boeit Trump niet echt", zegt Willem Post.
Trump wil bijvoorbeeld dat de Amerikaanse militaire aanwezigheid in sommige gebieden minder vanzelfsprekend wordt. Dat is vanuit Amerikaans oogpunt best logisch, zegt Peter van Ham, onderzoeker van Instituut Clingendael. "Wanneer hij het erover heeft dat rijke Europese landen meer moeten bijdragen, heeft hij wel een punt. Als Trump aan de macht komt, zal de discussie hierover in een stroomversnelling komen." Gevolgen? "Ook Nederland zal moeten investeren in defensie."
En dan is er ook nog Rusland. Net als een aantal andere NAVO-landen ziet Nederland de Russen als een reëel gevaar. Maar Trump, die denkt daar iets anders over. Hij noemde de Russische president Poetin eerder een goede leider en zei dat hij een goede relatie met hem wel zou zien zitten. Die verschillen kunnen binnen de NAVO best wel eens voor spanningen gaan zorgen.
Wat als Clinton 't wordt?
"Als Clinton aan de macht komt, betekent dat continuïteit. En dat is misschien wel het beste in de gevaarlijke wereld waarin we leven", zegt Post.
Toch verwacht hij wel wat veranderingen. "De buitenlandse politiek van Clinton is harder dan die van Obama. Terwijl Obama terughoudender is geworden, is Clinton meer gericht op militaire interventies in de wereld en dat betekent ook dat misschien onze defensie meer aan de bak zal moeten."
"We zullen onze militaire zaken meer op orde moeten krijgen", zegt Van Ham. Volgens hem is dat het geval bij zowel Clinton als Trump.
"Vanwege de financiële problemen in de Verenigde Staten, zullen ze op het gebied van internationale veiligheid meer gaan eisen van Europese landen. Trump zal dat snel willen veranderen, terwijl het bij Clinton geleidelijker zal gaan."
Economisch gezien is Clinton de beste optie.
Economisch gezien is Clinton de beste optie, zegt Cabezas. De belangrijkste reden daarvoor is dat ze naar verwachting voor de minste verandering zal zorgen en dat is nou eenmaal goed voor de economie.
Toch zijn er nog wel wat onzekerheden. Clinton is altijd een voorstander geweest van TTIP, maar tijdens de verkiezingstijd is dat veranderd. "Ze benadrukt dat de werkgelegenheid en veiligheid in eigen land belangrijker zijn dan internationale handel", zegt Cabezas.
Toch verwacht de econoom dat Clinton zich uiteindelijk zal uitspreken voor TTIP. "En dat is positief voor Nederland."
Wanneer Clinton er met de winst vandoor gaat, betekent dat dat de Verenigde Staten voor het eerst een vrouwelijke president krijgen. Heeft dat ook effect op het aantal Nederlandse vrouwen in topposities?
Niet direct, zegt Janka Stoker, hoogleraar leiderschap aan de universiteit Groningen. "Natuurlijk is het een inspirerend voorbeeld als een vrouw het hoogste ambt op aarde bekleedt. Het laat zien dat er geen grenzen meer zijn, maar het blijft nog wel een uitzondering."
Ze wijst op het aantal vrouwelijke fractievoorzitters in de Nederlandse politiek: één. "De verandering is wel gaande, maar gaat heel langzaam. Maar misschien zijn er nu wel meisjes op de basisschool die denken: dat kan ik ook."