Oudgediende Van Unen na tegenvallend EK: 'Er is meer judo-expertise nodig'
De Nederlandse judoploeg verliet afgelopen weekend de EK in Montpellier met drie medailles in de bagage. Niet heel verkeerd, maar daar zat geen goud of zilver tussen. Met andere woorden: er was geen enkele Oranje-klant tot de finale doorgedrongen.
En dat baart toch wel enige zorgen, want dat was een Nederlandse afvaardiging na 1990 niet meer overkomen op het jaarlijkse evenement. Het Europese titeltoernooi in 1991, dat de succesreeks opende, leverde Nederland zelfs maar liefst vier gouden en één zilveren plak op. Plus nog drie bronzen exemplaren.
Het kan natuurlijk niet elke keer zo'n feest zijn, maar de voor Nederlandse begrippen bescheiden oogst van dit jaar doet menig judo-insider wel fronsen. "We hebben inmiddels op twee grote evenementen niet de gestelde doelstelling gehaald", reageert Marjolein van Unen, zelf drievoudig Europees kampioene, eigenaar van vier WK-medailles en van 1997 tot 2016 actief als bondscoach.
"Daar heb ik wel heel veel zorgen over. En niet alleen ik, denk ik. Heel veel mensen. De huidige top, die straks op de Olympische Spelen moet gaan presteren, lijkt niet hun niveau te halen. Waar komt dat nu door? Ik denk wel dat we ons dat de laatste maanden voor de Spelen moeten afvragen: wat moet er anders of wat komen ze tekort?"
Expertise nodig
Van Unen, die net samen met journalist Hans Klippus het boek 'Eeuwige band' heeft afgeleverd met de verhalen van 35 Nederlandse judohelden, denkt wel te weten wat eraan schort. En daarbij richt ze haar pijlen vooral op de huidige bondscoaches, die op Papendal met de Nederlandse topjudoka's aan het werk zijn. "Ik ben er natuurlijk niet zelf wezen kijken, maar ik hoor wel wat uit het veld. Het lijkt erop dat er meer expertise op judogebied nodig is."
Daarnaast heeft ze het idee dat randvoorwaarden bijna meer aandacht krijgen dan het judo zelf. Op initiatief van Gijs Ronnes, uit het beachvolley afkomstig, maar sinds begin 2022 directeur topsport bij de judobond, wordt bijvoorbeeld veel naar andere sporten gekeken en daar dingen uitgehaald, qua voeding bijvoorbeeld. En hij zette judoka's op de fiets.
Die blik naar andere sporten vindt Van Unen niet zo gek. "Ik heb dat zelf in mijn loopbaan als coach ook gedaan. Je kunt daar zeker heel veel uithalen. Maar ik denk dat we nu vooral moeten kijken naar wat er op die mat gebeurt. Technische trainingen, mentale trainingen. Er zal ongetwijfeld heel veel gebeuren, maar ik zou ervoor pleiten dat dat eens goed tegen het licht wordt gehouden."
Ze zegt het niet met zo veel woorden, maar ze lijkt te twijfelen aan de kwaliteit van de trainingen en de coaching. Ze is echter ook bereid een handreiking te doen. En met haar de voormalige bondscoaches Chris de Korte, Willem Visser en Véronique Akkermans. "Maar ik weet zeker: als je Dennis van der Geest, Henk Grol of Mark Huizinga, of andere mensen die in dat boek staan, gaat vragen eens mee te denken, zal daar gehoor aan worden gegeven."
Subsidiepot
"Ik denk dat het goed is om met de coaches een-op-een te gaan praten. En ze te gaan helpen. Toen ik vroeger als judoka en daarna bondscoach iets niet wist, ging ik proberen dat ergens op te halen. Het is goed is om informatie, de expertise die er is in Nederland, op te halen. En als je die in Nederland niet kunt vinden, zoek je het ergens anders. Denk aan Frankrijk, denk aan Japan. Dat deden wij uiteindelijk ook."
Ronnes heeft geopperd om drie keer per jaar met de oudgedienden om de tafel te gaan zitten, maar daar zien Van Unen en haar medestanders niets in: ze willen met de coaches zelf praten. Maar die hebben daar op hun beurt weer geen oren naar. "Tenminste, zo lijkt het. Dat is wat wij te horen hebben gekregen."
Pech voor de judoka's zijn de fysieke problemen die de ervaren hoofdcoach Maarten Arens al lange tijd uit de running houdt. "Maar er is altijd wel iemand anders te vinden op dat niveau die dat kan doen. Nee, ik niet. En ik ga ook geen naam noemen, maar ik denk wel dat er iemand rondloopt in Nederland die dat zou kunnen."
Medailles in Parijs
Er moet hoe dan ook iets gebeuren. Want stel je voor dat er in Parijs opnieuw teleurstellend gepresteerd wordt, kijkt Van Unen ook al voorbij de Olympische Spelen van 2024. "Wat gaat het NOC*NSF dan doen? Wordt dan de subsidiepot teruggedraaid? Dat betekent nogal wat. Wat gaat dat met de centralisatie doen? En als dat ophoudt: wat gaat dat dan voor de clubs betekenen?"
"Dus we moeten nu inzetten op die groep, die best nog wel kan presteren in Parijs, en ze daar zo goed mogelijk neerzetten. Daar geloof ik echt in, want er zitten echt toppers bij die wat kunnen. Laten we ervan uitgaan dat we dan toch medailles gaan halen in Parijs. Dat moet gebeuren."
