Grote schade aan koraal Curaçao, vermoedelijk door bouwer BAM

Bij Curaçao is een groot stuk koraal omgeploegd, naar alle waarschijnlijkheid door de Nederlandse projectontwikkelaar BAM. Volgens eerste schattingen gaat het om een strook zeebodem in ondiep water van zo'n 542 meter lang en gemiddeld 50 meter breed. BAM is voor de zuidkust van het eiland bezig met de aanleg van een pier voor cruiseschepen en andere grote vaartuigen.

De schade werd opgemerkt door medewerkers van een duikschool, die sleep- en ankerwerkzaamheden hadden gezien door twee schepen van BAM. Zij namen contact op met onderzoeksinstituut Carmabi, dat het rif bij Curaçao onderzoekt en zich inzet voor het behoud ervan.

Tegen de NOS zegt BAM de beschuldiging van het vernielen van het koraal hoog op te nemen. "We gaan de omvang onderzoeken en het verband met onze werkzaamheden. Als blijkt dat de schade veroorzaakt wordt door onze werkzaamheden, zullen we kijken wat we eraan kunnen doen."

Merijn Loose, tijdelijk plaatsvervangend projectleider voor BAM op Curaçao, zegt verder onderzoek af te wachten. "Wij hebben daar werkzaamheden uitgevoerd overeenkomstig de werkmethoden die bekend zijn en die ook met de klant waar wij de opdracht voor uitvoeren, overeengekomen zijn."

Verder meldt hij dat alle werkzaamheden die dergelijke schade kunnen veroorzaken, zijn stilgelegd. "Wij willen geen risico meer lopen om iets te doen dat verdere schade tot gevolg heeft."

BAM gaat met een deel van de werkzaamheden door, zegt Loose: "Op het land is geen risico op schade onder water."

Opdrachtgever voor de bouw van de megapier is de havenautoriteit Curaçao Ports Authority. Directeur Humberto de Castro zegt op de hoogte te zijn van de situatie en te hebben gesproken met Carmabi en BAM. "Alles wijst erop dat het inderdaad door BAM veroorzaakt is, ik zou geen andere verklaring kunnen vinden."

De Castro heeft ook vernomen dat het gaat om een gebied waar BAM niets te maken had en vindt dat zorgwekkend, maar hij wil eerst meer onderzoek doen naar de exacte locatie van de schade. Verder vermoedt hij dat er geen opzet in het spel is, maar hij noemt het mogelijk afwijken van de vergunning en schade aanrichten aan het koraal onacceptabel.

Over de gevolgen voor BAM is De Castro nog voorzichtig, maar "aan het eind van de dag is degene die de schade veroorzaakt heeft, aansprakelijk".

Lange geulen

Mark Vermeij, wetenschappelijk directeur bij Carmabi, heeft inmiddels bij het rif gedoken en beschrijft ernstige schade aan een gebied van 3,7 hectare gezond en levend koraal. Er zijn twee lange geulen in het koraal te zien richting de plek waar de pier moet komen.

Koraal in het gebied is internationaal beschermd onder het verdrag van Cartagena, en mag lokaal alleen worden afgebroken met een specifieke vergunning.

Volgens Vermeij lijkt het erop dat de schepen twee ankers, waar de voeten van de pier in moeten rusten, als een ploeg door de zeebodem hebben gehaald. Normaal gesproken worden zulke ankers opgehesen voordat ze worden verplaatst. Door de actie zijn grote stukken koraal omgewoeld.

"Vergelijk het met luchtfoto's van een woonwijk waar een tornado doorheen is geraasd", zegt Vermeij. "Alles ligt door elkaar en het is moeilijk te zien wat er nog vastzit." Vrijwilligers van Carmabi zijn op dit moment bezig om de schade nauwkeuriger in kaart te brengen en te redden wat er te redden valt.

Vermeij sprak met aanwezige werknemers van BAM en heeft niet het idee dat er sprake is van een doelbewuste actie. "Zij waren ook verbaasd, dit is helemaal niet hoe ze het normaal doen. Het lijkt een geval van grove nalatigheid."

De aanleg van de megapier lag al gevoelig in Curaçao, waar het koraal een belangrijke toeristische trekpleister is. Al voor de start van de werkzaamheden was duidelijk dat zo'n 300 meter gezond koraal moet wijken voor de pier. De ruim 500 meter die nu beschadigd is, ligt ten westen van dat gebied en komt daar dus nog eens bovenop.

Koraal staat op veel plekken in de wereld onder druk. Zo hebben koraalriffen bij Japan en Australië te maken met sterfte en verbleking door hogere watertemperaturen.