Koraal sterft, voor ervaren duikers is er straks niets meer aan

Mooie kleurrijke koraalriffen kunnen in de toekomst verleden tijd zijn. Uit onderzoek dat vandaag werd gepubliceerd, blijkt dat meer dan de helft van het grootste koraalrif in Japan, ten zuidwesten van Okinawa, is afgestorven. Bijna al het koraal is verbleekt. En Japan is niet het enige land waar dit zich voordoet, ook in Australië is er massale koraalsterfte in het Great Barrier Reef.

De sterfte en verbleking zijn gevolgen van de hoge watertemperatuur. Die wordt veroorzaakt door een combinatie van El Niño en de opwarming van de oceanen als gevolg van klimaatverandering.

"De watertemperatuur was dit jaar op zijn hoogst," zegt Ronald Osinga, zeebioloog van de Wageningen Universiteit. "Als het warmer blijft worden, zullen uiteindelijk de koraalriffen sterven. In ieder geval die aan de oppervlakte." Het koraal dat dieper groeit, overleeft iets langer.

"De temperatuur is erg veranderlijk geweest de afgelopen jaren. Het ene jaar was het warmer, het andere kouder. Daarom verschilde het per jaar hoeveel koraal verbleekte of stierf", gaat Osinga verder. Maar volgens de bioloog wordt voorspeld dat vanaf 2020 de warmte elk jaar toe zal nemen. "En dan blijft er geen koraal meer over aan de oppervlakte."

Andere organismes, als algen en sponzen, nemen de plek in van het dode koraal. "Dat wordt kaler en lelijker. Voor snorkelaars die niets gewend zijn is het nog steeds mooi, maar voor ervaren duikers is er niets aan."

Osinga vindt het een deprimerend beeld. "Het gaat steeds sneller. Er zal wel koraal overblijven, maar dat wordt veel minder mooi." Osinga doelt op het koraal waarvan is gebleken dat het resistent is voor de warme temperatuur van het water. "Misschien worden deze soorten wel dominant en verandert het zeelandschap."

Momenteel wordt het resistente koraal als voorbeeld gebruikt bij de kweek van overlevers. Die worden dan teruggeplaatst om stukken van de koraalriffen te redden. "Als we dit heel actief gaan doen, kunnen sommige koraalriffen over 10 tot 15 jaar weer mooi worden."

Maar dat is het beste scenario, zegt Osinga. En het horrorscenario? "Trump. Als iedereen zoals hij gaat denken, blijft er helemaal niets over van de koraalriffen en gaat het alleen maar sneller kapot."