Vodafone en T-Mobile gedagvaard voor misleiding
Vodafone en T-Mobile zijn gedagvaard wegens het verkopen van misleidende telefoonabonnementen, waarbij de klant behalve voor het abonnement ook betaalt voor het toestel. De stichting Consumentenclaim wil via de rechter afdwingen dat te veel betaalde kosten voor het toestel worden teruggegeven. De dagvaardingen vielen gisteren op de mat bij de Nederlandse hoofdkantoren van de mobiele providers.
De derde grote provider, KPN, is niet gedagvaard. Consumentenclaim is, samen met de Consumentenbond, met het bedrijf in gesprek om te komen tot een compensatieregeling. "De deur voor Vodafone en T-Mobile staat natuurlijk open. Maar tot nu toe willen ze niet echt," zegt Sandra de Jong van de Consumentenbond.
Grimmig
De stap naar de rechter tekent de grimmige sfeer van de onderhandelingen tussen providers en Consumentenbond en claimorganisaties als Consumentenclaim en Contel. Het gaat om abonnementen die werden verkocht met een 'gratis' toestel. De hoogste rechter van het land, de Hoge Raad, oordeelde al dat dergelijke abonnementen eigenlijk kredieten zijn waarbij het toestel in termijnen werd afgelost.
Het abonnement kon worden verlengd, zonder dat er een nieuw toestel werd geleverd. "Dan moest eigenlijk je maandbedrag naar beneden gaan," zegt Stef Smit van Consumentenclaim. "Maar de providers lieten de mensen het volle pond doorbetalen."
Consumenten met een abonnementsverlenging zonder nieuw toestel hebben volgens Smit gemiddeld zo'n twintig tot dertig euro per maand te veel betaald, gedurende een jaar. "Het gaat dus om honderden euro's per persoon."
Tientallen miljoenen
Volgens berekeningen van de claimorganisatie gaat het bij Vodafone en T-Mobile samen al snel om een miljoen abonnementen waarbij ten onrechte geld voor het al afbetaalde toestel in rekening is gebracht.
Daar komt nog bij dat volgens de Hoge Raad abonnementen met een 'gratis' toestel sowieso niet rechtsgeldig zijn, voor het deel dat over het toestel gaat. Het zijn, zegt de rechter, immers kredieten. En de abonnementscontracten voldeden niet aan de strenge regels die gelden voor kredieten. Daarom kunnen ze met terugwerkende kracht worden ontbonden en kan de toestelprijs worden teruggevraagd.
Een rechtbank oordeelde recent dat daarbij de hele toestelprijs moet worden vergoed. Volgens de claimorganisaties zijn er in Nederland tien tot twintig miljoen van dergelijke abonnementen verkocht, waarbij de toenmalige nieuwwaarde van het toestel teruggevraagd kan worden. Dat levert dus in potentie een schadepost op voor de providers die in de honderden miljoenen euro's kan gaan lopen.
Telecomproviders zijn uiterst spaarzaam in hun reacties op de 'gratis-toestel-kwestie'. Ze houden het bij korte reacties per mail. De bedrijven zeggen dat de uitspraak van de Hoge Raad het geval van één wanbetaler betreft in specifieke omstandigheden.
Daarom is het volgens hen te kort door de bocht om het oordeel voor alle klanten te laten gelden. Juristen van claimorganisaties en de Consumentenbond zeggen dat de uitspraken van de Hoge Raad juist zijn bedoeld om duidelijkheid te scheppen en breed toe te passen.
AFM
Claimorganisatie Contel heeft een klacht ingediend bij de Autoriteit Financiële Markten over het ontwijkende gedrag van mobiele providers.
"De bedrijven duperen consumenten door te zeggen dat ze geen compensatie kunnen krijgen. Als ze al over de brug komen, geven ze een veel lager bedrag dan waar consumenten recht op hebben", zegt Calvin Ceder van Contel.
De claimorganisatie verwijt providers weinig of helemaal geen informatie te verstrekken over oude contracten. Ceder: "Dat is in strijd met de wet. Bedrijven hebben een bewaarplicht van zeven jaar en moeten op verzoek van de klant informatie verstrekken."