'De NAVO is helemaal niet aan zet'

De spanningen door de Russische militaire inmenging in Syrië lopen verder op. In Brussel zijn de ministers van Defensie van de NAVO-lidstaten bijeen, maar uit dat beraad zal waarschijnlijk niet veel komen, verwacht NOS-correspondent Tijn Sadée.

"Eigenlijk blijft het een beetje bij grote zorgen uitspreken en kan de NAVO niet zo heel veel doen. De NAVO is niet aan zet, wel sommige NAVO-landen die betrokken zijn bij de door de Amerikanen geleide coalitie die tegen IS strijdt. Het enige wat de NAVO praktisch kan doen, is bondgenoot Turkije steunen", zegt Sadée. "Als dat land eventueel wordt aangevallen, moet de NAVO klaarstaan."

Geld

Het Turkse luchtruim werd de afgelopen dagen zeker twee keer geschonden door Russische gevechtsvliegtuigen. NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg had het voorafgaand aan het overleg niet over wat de NAVO kan bijdragen aan het stoppen van de escalatie van het Syrische conflict, benadrukt Sadée. "Hij wordt ook geconfronteerd met iets heel praktisch. Hij zit er met ministers van Defensie van landen die steeds minder uitgeven aan defensie. Het gaat vandaag dan ook echt om geld."

Maar Stoltenberg zei dat de NAVO een antwoord heeft. De NAVO is volgens hem bezig met het verbeteren van zijn defensiecapaciteit, in een tempo dat niet eerder is gezien sinds de Tweede Wereldoorlog.

Minister Hennis, die ook bij het overleg in Brussel aanwezig is, maakte bekend dat Nederland ook in 2019 een voorname rol wil blijven spelen in de NAVO-flitsmacht, de Very High Readiness Joint Taskforce (VHRJT). Nederland, Duitsland en Noorwegen namen in 2014 het voortouw toen op een top in Wales werd besloten tot het oprichten van deze flitsmacht.

'Speerpunt'

De VHRJT was een directe reactie op de crisis in Oekraïne en de Russische annexatie van de Krim. Zo'n 5000 militairen maken deel uit van deze 'speerpunt', onder wie 1000 Nederlandse manschappen. De VS besloot in juni om ook bij te dragen aan dit NAVO-onderdeel.

De eenheid moet binnen twee dagen overal inzetbaar zijn. De nieuwe flitsmacht hield in april een grote oefening in Polen.

Brunssum

De VHRJT is onderdeel van de NAVO Response Force (NRF): een legermacht met in totaal zo'n 40.000 militairen uit de verschillende lidstaten. Die bestaat uit land-, lucht- en marine-eenheden, aangevuld met speciale eenheden. Andere onderdelen van de NFR volgen eventueel na de flitsmacht.

Het commando over de legermacht wisselt tussen twee posten in Napels en Brunssum. De Noord-Atlantische Raad, het politieke bestuursorgaan van de verdragsorganisatie, besluit over de inzet van troepen.