Waar ging het om in de Karremans-zaak?

Het hof in Arnhem heeft vandaag besloten dat oud-Dutchbat-commandant Thom Karremans en twee anderen niet voor de rechter hoeven te komen. Nabestaanden van drie moslimmannen die in 1995 in Srebrenica zijn vermoord, willen dat het drietal wordt vervolgd voor medeplichtigheid aan oorlogsmisdrijven en genocide.

De nabestaanden deden in 2010 aangifte. De slachtoffers waar het in deze procedure om gaat, zijn een broer en de vader van tolk Hasan Nuhanovic en de elektricien van het bataljon.

De drie mannen waren op 13 juli 1995 door de leiding van Dutchbat van de compound in Potocari gezet. Op die dag begon het grootschalige moorden. De drie werden kort na hun vertrek van de basis door Bosnisch-Servische troepen van generaal Mladic gedood.

'Niet verwijtbaar betrokken'

Volgens de nabestaanden wisten Karremans en zijn mede-leidinggevenden toen al dat er executies plaatsvonden. Daarom is het drietal medeplichtig aan genocide, betogen ze.

Het Openbaar Ministerie ziet dat anders en besloot in 2013 af te zien van strafrechtelijke vervolging. Volgens het OM waren Karremans en de andere Dutchbatters niet verwijtbaar betrokken bij de misdaden in de VN-enclave.

Justitie trok deze conclusie na een zogenoemd feitenonderzoek. Getuigen werden daarbij niet gehoord. Opvallend is dat een commissie met deskundigen van buiten het OM, de Reflectiekamer, juist had geadviseerd om wel tot strafvervolging over te gaan.

Europees Hof

Volgens de nabestaanden heeft het OM beperkt en onzorgvuldig onderzoek gedaan. Daarom proberen ze via het hof alsnog vervolging van Karremans af te dwingen. De advocaat van de nabestaanden, Liesbeth Zegveld, zei voor de uitspraak al bij een afwijzing naar het Europese Hof te zullen stappen.

Helemaal kansloos waren de nabestaanden niet bij het hof, want de Hoge Raad heeft eerder bepaald dat de Staat onrechtmatig heeft gehandeld door de drie mannen over te dragen aan Mladic. In een andere zaak, die door de 'Moeders van Srebrenica' is aangespannen, heeft de rechtbank in Den Haag vorig jaar gesteld dat Nederland verantwoordelijk is voor het wegvoeren van 300 moslimmannen door Bosnisch-Servische troepen op 13 juli 1995.

Het is deze zomer twintig jaar geleden dat de moslimenclave Srebrenica viel en duizenden moslimjongens en –mannen werden vermoord.