De extra rantsoenen die teruggekeerde krijgsgevangenen tot nu toe ontvingen, worden ingetrokken. Het nieuwe kabinet-Schermerhorn, dat geschrokken is van alle ophef over die rantsoenen, heeft dat bekendgemaakt in een persbericht.

Er werd al enige tijd gemord over de rantsoenen. Vooral in de voormalige illegale pers is de verontwaardiging groot dat ex-krijgsgevangenen bij hun terugkeer recht bleken te hebben op dezelfde rantsoenen als geallieerde militairen, omdat ze nog een militair dienstverband hebben. In praktijk betekende het dat de ex-krijgsgevangenen dubbele rantsoenkaarten kregen.

Er was geen extra rantsoen voor militairen die gehoor hadden gegeven aan de oproep van de regering in Londen om zich niet te melden of waren ondergedoken. Hetzelfde gold voor de politieke gevangenen.

Razzia's en honger

"Dit betreft dus hen die zich destijds vrijwillig voor de terugkeer in krijgsgevangenschap hebben gemeld, hetzij omdat zij niet durfden onder te duiken, hetzij omdat ze in de val zijn gelopen, toen de trouweloze Duitsers hen met valse berichten opriepen", oordeelde Het Parool.

De krant vond dat er aan die onrechtvaardigheid een einde moest komen: "In de allereerste plaats moet er thans gezorgd worden voor hen, die wel de moed hadden om zich te verzetten, die zich niet hebben laten wegvoeren en die het advies van de regering in Londen hebben durven opvolgen, alle risico's en moeilijkheden ten spijt."

"Deze militairen hebben hier de zware tijd van razzia's en honger meegemaakt, maar over die groep wordt niet gerept", beklaagde A.B. Kooyman zich in een ingezonden brief in Veritas.

Ook Grunvaldt-Muller, die zelf als militair was ondergedoken en nu nauwelijks eten en spullen heeft, viel het overheidsbeleid hard aan: "Het is bitter om te ervaren dat de slappelingen, de lamlendigen die zich rustig lieten opbergen toen de Duitsers het vrij rondlopen van zo veel geoefende mannen gevaarlijk begon te vinden, dat juist die een extra rantsoenkaart krijgen."

Negatieve imago

Krant De Nieuwe Nederlander, die ook vindt dat politieke gevangenen bij uitstek recht hebben op een goede behandeling, probeert het negatieve imago van de 'vrijwillige' krijgsgevangenen te nuanceren. De krant meent dat bij het vormen van een oordeel ieder geval apart bekeken moet worden.

"Het is nu achteraf wel gemakkelijk te zeggen dat men dan maar had moeten onderduiken, maar er zijn gevallen geweest waarin dat voor de betrokkenen uiterst moeilijk is geweest, zoal niet onmogelijk. Daarbij hebben gezinsomstandigheden en familieverhoudingen dikwijls een rol gespeeld."

De krant wil niet alles "met de mantel der liefde bedekken", maar waarschuwt voor een rangschikking per categorie "in vaderlanders eerste, tweede en derde klasse al naar gelang men behoort tot de groep der onderduikers, politieke gevangenen, krijgsgevangenen of tewerkgestelden".

Medisch advies

Dat het kabinet nu zo snel na zijn aantreden de extra rantsoenen voor ex-krijgsgevangenen heeft teruggedraaid, is niet helemaal verwonderlijk. Tien van de vijftien ministers, onder wie Schermerhorn en Drees, hebben zelf een achtergrond in het verzet.

Extra rantsoenen voor gerepatrieerden, onafhankelijk uit welke groep, zijn nu alleen nog op medisch voorschrift te verkrijgen.