Meer jongeren moeten naar de stembus op 15 maart, dat vindt zo ongeveer iedereen, en vooral Tim Hofman. Maar voor veel jongeren is die drempel veel te hoog. Dus jongeren moeten niet naar de stembus, maar de stembus moet naar jongeren: dat is het plan van de Nationale Jeugdraad.
Want je kan stemmen in bejaardenhuizen, buurtcentra en op stations, maar op scholen vaak niet. Op universiteiten lukt het nog wel, maar hbo's en vooral mbo's zijn slecht vertegenwoordigd. Volgens de Nationale Jeugdraad kan je op zo'n veertig schoolinstellingen stemmen. En dat is veel te weinig, vinden ze. Zeker dit jaar met 850.000 jongeren die voor het eerst mogen stemmen.
Daarom start vanavond de campagne Elk mbo een stembureau. "We hebben veel mbo's, en de spreiding is groot", zegt Caesar Bast van de Nationale Jeugdraad. "Onderzoek wijst uit dat als je first time voters kan bewegen om naar de stembus te gaan, dat ze bij de volgende verkiezingen weer gaan stemmen."
Ik zou niet speciaal ergens heengaan om te stemmen.
Het Albeda College in Rotterdam, met 2500 jongeren, heeft dit jaar voor het eerst een stemlokaal. Het merendeel van de studenten mag gaan stemmen, maar of iedereen dat gaat doen? "Als er een stemlokaal op school is, dan ga ik misschien wel stemmen", zegt een van de leerlingen. "Ik zou er niet speciaal ergens voor heengaan. Als er hier echt één is, dan moet ik me er wel even meer in verdiepen."
Bij een ander blijft de interesse te klein om het stemhokje in te gaan.
Maar is er nog wel tijd om stemlokalen in scholen te organiseren? "De komende twee weken kan het nog geregeld worden", zegt Bast. "Afgelopen maandag hebben we al een brief naar de Vereniging van Nederlandse gemeenten gestuurd. Nu heeft het Albeda College dus een stemlokaal, het Mondriaan College in Den Haag wil er ook één en vandaag meldde nog een school zich aan. De reacties van de de mbo's zijn heel positief. En het is nooit te laat om actie te voeren."
"Het is voor het eerst dat we over het probleem hebben nagedacht, over hoe we nou bewustwording krijgen bij onze studenten", zegt Frans Roozen van het Albeda College. "Een van de mogelijkheden is de gemeente vragen om een stemlokaal."
Maar een stemlokaal is volgens hem niet voldoende. "In de aanloop naar 15 maart moeten we de studenten goed voorlichten, over wat hun recht is en dat ze deel uitmaken van de democratie en vooral dat ze de toekomst zijn en daar een stem in hebben", zegt Roozen. Daarvoor is er het vak Burgerschap, en de school organiseert debatten met politici die ze ook streamen.
15 maart vrij
Tim Hofman neemt het idee overigens heel letterlijk, hij rijdt met De Stembus langs mbo- en hbo-scholen en universiteiten door het land om jongeren te stimuleren om te gaan stemmen. En hij roept vandaag op om allemaal vrij te nemen op 15 maart, om te gaan stemmen. "Je moet jongeren niet alleen informeren, maar het stemmen ook faciliteren."
Leuk plan, maar de meeste jongerenorganisaties betwijfelen of dat nou de oplossing is. Volgens het LSVb kan het wel iets in gang zetten. "Als een deel van de klas zegt, ik neem vrij om te gaan stemmen, dan kan dat anderen hopelijk aan het denken zetten", zegt voorzitter Jarmo Berkhout. Het ISO is het daarmee eens, maar voelt toch meer voor het plan om op iedere mbo een stembureau neer te zetten.
Ik weet niet of dit DE factor is waarom jongeren niet gaan stemmen. Stemmen duurt max 10 minuten.
De jongerenafdeling van het CDA vindt het een sympathiek idee, maar twijfelt of hierdoor meer jongeren gaan stemmen. "Mogelijkheid om vrij te krijgen van je werk bestaat al. En daarnaast duren colleges geen hele dag." Volgens het CDJA gaat het niet zozeer om wel of geen tijd hebben, maar vooral om de desinteresse in de politiek.
Wouter van Erkel is voorzitter van de Jonge Democraten, de D66-jongeren. Ook hij betwijfelt of een vrije dag wel nodig is: "Ik weet niet of dit DE factor is waarom jongeren niet gaan stemmen. Stemmen duurt max 10 minuten."
