"We vieren alles in Nederland, van de verjaardag van de koning tot de geboorte van Christus, maar de democratie vieren we niet." En daarom zou iedereen op de verkiezingsdag vrij moeten krijgen, of vrij moeten nemen, zegt Tim Hofman, een van de initiatiefnemers van De Stembus. "Je moet jongeren niet alleen informeren, maar het stemmen ook faciliteren."
Vandaag begint de campagne van De Stembus om jongeren op 15 maart naar de stembus te krijgen. Om het vandaag gelanceerde manifest te verspreiden gaat het Stembus-team langs scholen, mbo's, hbo's en universiteiten. Daar gaan ze ook vragen aan de instellingen om vrij te geven aan hun scholieren en studenten.
Maar waarom zou je vrij moeten nemen? Stembureaus zijn normaal open van 07.30 uur 's ochtends tot 21.00 uur in de avond. Er zijn ook nog 'bijzondere stembureaus' die zelfs eerder opengaan. Zo gaat het stembureau op Schiphol al om 05.30 uur open. Eerder dichtgaan mag overigens niet.
"Het is niet zozeer het tijdgebrek, het is meer dat we het moeten vieren", zegt Tim op 3FM. Als De Stembus scholen niet weet te verleiden tot het vrij geven van studenten, kost het je wel een vrije dag. "Ja, dat is dan maar zo."
Partijprogramma op Spotify
De Stembus gaat vandaag rijden. "We hebben dertig dagen om campagne te voeren. Vandaag beginnen we in Rotterdam." Met de campagne proberen Tim en vrienden jongeren en politici meer geïnteresseerd in elkaar te krijgen.
Tim heeft het idee dat dat wel lukt. "Die gasten, die lijsttrekkers, luisteren wel. Neem de PvdA bijvoorbeeld, die hebben hun partijprogramma op Spotify gezet."
Het hoogste aantal mensen ooit mag volgende maand naar de stembus: 12,9 miljoen mensen. Daaronder zijn 850.000 jongeren die nog nooit eerder bij een landelijke verkiezing hebben gestemd.
Maar gaan ze wel stemmen? Peter Kanne van I&O Research, dat stemgedrag onderzocht, zei vanochtend op Radio 1 dat 52 procent van de jongeren zegt te gaan stemmen. "Onder alle stemgerechtigden is dat 80 procent." Vooral de interesse in de politiek is erg laag onder jongeren.
Volgens Kanne komt dat doordat de onderwerpen die besproken worden door de politiek niet goed aansluiten bij jongeren. "Jongeren zijn geen grote ideale denkers die ver vooruitdenken. Ze zijn bezig met opleidingen, werk en woonruimte. Ze denken dat ze het druk en moeilijk hebben op die thema's."
Jongeren zijn rechtser
Tim herkent dat beeld wel. "Maar juist daarom valt er veel te behalen bij die groep. Je moet ze daarop aanspreken, de thema's zijn juist wel belangrijk voor ze." Toch hebben jongeren dat gevoel niet, zegt Kanne. "Ze hebben niet het gevoel dat ze op plaats 1 staan bij de politiek."
"Vergeleken met tien jaar geleden zijn ze iets rechtser geworden. Vooral PVV en VVD zijn populair. Jongeren zijn ook angstiger geworden. Aan de linkerkant zijn ze geïnteresseerd in D66 en GroenLinks. Voor hen zijn vooral thema's als duurzaamheid belangrijk."