Twee jaar volgde hij Elon Musk en sprak familie, vrienden, collega's en critici. Het resultaat is een vuistdikke biografie van Walter Isaacson over de controversiële vernieuwer en 's werelds rijkste man. Het boek geeft een kijkje achter de schermen van de meest verrassende beslissingen uit Musks carrière én schetst de opmerkelijkheden van Musks persoonlijkheid.
Het is vlak voor Kerst 2022 als ingenieurs tegen Musk zeggen dat een gewenste verhuizing van servers van zijn nieuwe bedrijf Twitter naar een goedkopere locatie zes tot negen maanden zal duren. Veel te lang naar de zin van de kersverse eigenaar.
Hij vliegt zelf naar het datacentrum, negeert de beheerder, kruipt onder de vloer, trekt kabels los en laat een onbeholpen verhuisbedrijf de peperdure, zware en kwetsbare servers in vrachtwagens schuiven. Het is een van de anekdotes uit de biografie Elon Musk.
Droom
Na de actie is Twitter twee maanden instabiel. Musk betreurt zijn impulsieve daad. Als de Amerikaanse gouverneur Ron DeSantis in een gesprek met Musk op het platform zijn kandidatuur voor het presidentschap aankondigt, hapert de audioverbinding. Het is net als de raketten van zijn ruimtevaartbedrijf SpaceX, zegt Isaacson. "Musk schiet ze af, ze exploderen, maar uiteindelijk krijgt hij ze in de ruimte."
We spreken Isaacson in New Orleans waar hij vaderlandse geschiedenis doceert aan Tulane University. Hij schreef eerder bestsellers over Steve Jobs en Albert Einstein. De afgelopen twee jaar trekt Isaacson op met Musk en hij is erbij als Musk zo'n 85 procent van het personeel bij Twitter ontslaat en achterblijvers dwingt te slapen op de werkplek. "Elke ochtend dacht ik: hoe kan het dat het nog bestaat?"
Al ver voordat Musk 44 miljard dollar voor Twitter neertelt, weet Isaacson dat hij het platform zal omdopen naar X en er een 'alles-app' van wil maken, waarmee je ook kunt bellen en betalen. Het is een droom die Musk al jaren koestert.
Maniakale ondernemer
De steenrijke zakenman verdient zijn eerste miljoenen met twee start-ups en steekt ze in SpaceX. Zijn Starlink-satellieten zijn onmisbaar voor de communicatie aan het Oekraïense front.
Maar als Oekraïne de Russische vloot bij de Krim aanvalt, blijkt dat het bereik is beperkt. Onderzeedrones met explosieven zijn onbestuurbaar. "Ik heb Starlink uitgevonden zodat mensen Netflix kunnen kijken en videospelletjes kunnen spelen", zegt Musk tegen Isaacson. Uiteindelijk geeft Musk de zeggenschap deels over aan het leger, maar de Starlinks blijven onbruikbaar voor militaire drones.
Sindsdien zijn er wel zorgen over zijn geopolitieke macht. Isaacson, die ook zo'n 140 mensen rondom Musk sprak, schetst in zijn boek een maniakale ondernemer gedreven door missiedrang. "Hij heeft een episch gevoel over zijn eigen rol in de geschiedenis en wil ons naar een multi-planetaire toekomst leiden."
Musk is de rijkste man van de wereld en pioniert niet alleen met commerciële ruimtevaart en elektrische Tesla's, maar experimenteert ook met kunstmatige intelligentie en hersenimplantaten. Hoewel hij baanbrekende innovaties heeft geleid, grossiert Musk ook in gebroken beloften. Zo claimt hij al sinds 2014 dat auto's binnenkort volledig zelfstandig gaan rijden en is de futuristische 'Cybertruck' al jaren achter op schema. Ondanks de onmogelijke deadlines die hij zijn personeel vaak oplegt.
Hij kampt met 'demonen' en stemmingswisselingen.
Isaacson vond zijn contact met Musk ongemakkelijk. "Hij pikt sociale signalen niet op." Musk denkt zelf dat hij de autisme-stoornis asperger heeft en mogelijk ook bipolair is. Volgens de Wall Street Journal gebruikt hij ketamine, een drug die je superieur kan laten voelen en onverantwoorde beslissingen doet nemen. Maar volgens Isaacson is hij "altijd zo geweest".
Ondanks zijn kosmische missie neemt Musk zichzelf volgens Isaacson niet erg serieus. Hij houdt van puberale humor, ontregelen en 'trollen'. Zo is het kooigevecht dat Musk zou gaan voeren met Meta-eigenaar Mark Zuckerberg volgens hem één grote grap.
Musk was in zijn jeugd in Zuid-Afrika een schriel ventje en werd regelmatig in elkaar geslagen. Toen Elon eens met gezwollen gezicht uit het ziekenhuis terugkeerde, werd hij een uur lang uitgefoeterd door zijn vader. Die verweet zijn gehavende zoon dat de kloppartij zijn eigen schuld was.
Musks vader staat desgevraagd nog steeds achter de keiharde opvoeding, maar het heeft Musk geestelijk beschadigd. "Hij kampt met 'demonen' en stemmingswisselingen", zegt zijn biograaf.
Obscure complottheoriën
De dominantie van zijn vader is volgens Isaacson ook terug te zien in Musk's autocratische leiderschap. "Hij heeft weinig empathie en is erg polariserend." Musk heeft een broertje dood aan alles wat zijn doel in de weg staat. "Elon negeert overheidsregels als hij ze gek vindt."
De miljardair flirt op X inmiddels met uiterst rechtse gebruikers en promoot obscure complottheorieën. Zijn recente ruk naar rechts is ook terug te leiden naar zijn vader, ziet Isaacson. "Hoewel ze elkaar niet meer spreken, echoot Elon hierin zijn vader."
Musk toont zich ook wars van het zogenaamde 'wokisme'. Dat is volgens Isaacson mede een tegenreactie op een van zijn negen kinderen, die volgens hem 'marxist' is geworden, een transitie tot vrouw doorliep en geen contact meer met hem wil. Musk zegt daarover: "Je kan ze niet allemaal voor je winnen."
