Nederlandse gemeenten hebben meer dan een miljard euro aan zorggeld over, terwijl veel burgers de laatste tijd juist zijn gekort op hun zorguitgaven. Hoe kan dat? En wat gebeurt er met dit overgebleven zorggeld?
In Helmond is er inmiddels een fel debat gaande over de besteding van dit geld. De gemeente heeft een reserve van 18 miljoen euro. De komende jaren wordt daarvan 4,5 miljoen besteed aan innovatieve stadsprojecten. Niet iedereen kan zich daarin vinden.
"Het gaat dan wel om sociale projecten, maar dat laat onverlet dat het geld aanvankelijk bedoeld was voor mensen die hulp nodig hebben", zegt Michael Rieter van Helder Helmond, een van de oppositiepartijen. "Mensen die zorg nodig hebben, zijn hiervan de dupe."
Hij vervolgt: "Veel ouderen in Helmond zijn gekort op de huishoudelijke hulp, die is bijvoorbeeld van 3 uur naar 1,5 uur per week gegaan. Zo houd je als gemeente natuurlijk makkelijk geld over. Maar je verwacht dan dat dat geld uiteindelijk weer naar de zorg teruggaat."
In plaats daarvan wil het stadsbestuur van Helmond het geld gebruiken voor het Stadsleerbedrijf - bedoeld om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt sociaal actief te laten zijn - en het Stadslab - voor innovatieve ideeën. "Dat zijn projecten die wij ondersteunen, maar niet met het geld van de zorg", aldus Rieter.
Vernieuwingen
Volgens wethouder Nathalie van der Zanden (SP) zijn die projecten er om vernieuwingen binnen de zorg te stimuleren. Ze noemt als voorbeeld een kookboek dat is gemaakt voor en door autistische jongeren. "De bedoeling van dat boek is dat een kwetsbare groep jongeren samenkomt, samen kookt en zo uit het isolement komt. Dat is ook zorg."
Dat soort projecten vallen binnen de doelstelling van De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), aldus Van der Zanden. "Het geld dat vanuit Den Haag naar de gemeente komt, heeft een brede doelstelling. 89 procent ervan is besteed aan de zorg, het andere gedeelte is bestemd om mensen te ondersteunen en te laten meedoen."
Ze benadrukt dat iedereen in de gemeente de zorg krijgt die nodig is. "We zijn goed met iedereen in gesprek gegaan. En ik heb altijd gezegd dat als er signalen zijn dat zorg niet wordt geleverd, dat mensen dan bij mij moeten komen. Dan zorgen we dan zorgen voor maatwerk, dat het wordt geregeld."
Wilbert Linders, die met een project tegen eenzaamheid en sociale isolatie betrokken is bij het Stadslab, worstelt met idee dat er geld naartoe gaat dat voor zorg is bedoeld. Hij heeft zelf veel contact met mensen die hulpbehoevend zijn en heeft ook geluiden gehoord over de impact van de bezuinigingen.
"Ik heb veel berichten en telefoontjes binnengekregen van mensen die zwaar zijn beknot. Er zitten trieste gevallen bij, maar mensen durven er niks over te zeggen tegen de gemeente. Ze zijn bang dat ze nog verder gedupeerd zullen worden."
Linders vindt dat het geld van de Wmo ook terug moet naar de Wmo. Dat het Stadslab binnen de doelstelling van de Wmo valt, betwijfelt hij sterk. "Een speeltuin die energie opwekt of een stadsdichter die workshops geschiedenis schrijven geeft. Dat is heel erg leuk, maar daar zouden geen Wmo-gelden naartoe moeten gaan."
