Verschillende gemeenten hebben moeite met de geldende bed-bad-broodregeling voor de opvang van asielzoekers en andere illegale vreemdelingen. Staatssecretaris Klaas Dijkhoff onderhandelt er al bijna een jaar over, maar de gemeenten liggen dwars.
Verschillende wethouders laten Nieuwsuur weten dat gemeenten meer opvangplekken en langere opvang willen bieden dan de 12 weken die het kabinet heeft afgesproken. Bovendien moeten de boetes voor gemeenten, die buiten de reguliere plaatsen opvang verzorgen, van tafel.
Vastgelopen
Wethouder Ton Schroor uit Groningen: "De onderhandelingen zijn opgeschort, gestaakt. Ik weet dat de status op dit moment is dat gemeenten hebben aangegeven hoe zij het zouden willen. De staatssecretaris heeft dat mee teruggenomen en in beraad en dat is de huidige status."
Wethouder Anja Haga van Arnhem ziet een verschil van inzicht tussen kabinet en gemeenten. "Mensen die geen verblijfsvergunning hebben, moeten weliswaar terug, dat is ook prima. Maar dan moet je ze er wel bij helpen. En dat verschilt per vluchteling. De een kan dat binnen een paar weken regelen, bij de ander is wat meer tijd nodig. Dus dat maatwerk, daar moet het kabinet echt oog voor houden en daar zit het pijnpunt nu."
Haga denkt hoe sneller het kan, hoe beter het is. "Maar als het iets langer duurt dan duurt het maar iets langer. Ik vind dat echt een heel belangrijk punt wat het kabinet mee moet nemen."
VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra: "Volgens mij hebben we op dit moment een groot probleem met de vluchtelingenstroom en zijn gemeenten daar heel druk mee. Maar onderdeel van het probleem met vluchtelingen is ook dat mensen die illegaal zijn, terug moeten. Daar hebben we een akkoord over gesloten in de coalitie en ik ga er vanuit dat dat ook uitgevoerd wordt."
"Als de gemeenten zeggen we gaan er niet uitkomen, dat is dan helder, en dan zal het rijksbeleid uitgevoerd moeten worden."
Kabinetscrisis
De bed-bad-broodregeling voor de opvang van asielzoekers en andere illegale vreemdelingen is een afspraak tussen coalitiepartijen PvdA en VVD van vorig jaar april. De coalitiepartijen kwamen tot een akkoord na negen dagen overleg, nadat de kwestie bijna leidde tot een kabinetscrisis.
De PvdA vond opvang humaan, zodat illegalen niet over straat hoeven te zwerven. De VVD vreesde voor een aanzuigende werking. Door eindeloos opvang te blijven bieden, zouden er meer asielzoekers naar Nederland komen.
Meewerken
Vicepremier Lodewijk Asscher noemde de regeling bij de presentatie van het akkoord een "fel bevochten compromis". Afgesproken werd dat opvang alleen nog mag in zes plaatsen: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Ter Apel. Op locaties voor minimale opvang, de zogenoemde bed-bad-en-broodopvang.
De asielzoekers zonder papieren kunnen er een "beperkt aantal weken" blijven. Daarna moeten ze meewerken aan hun vertrek, of worden ze op straat gezet. Andere gemeenten die uitgeprocedeerden toch opvang blijven bieden, zouden in het plan minder geld krijgen van het Rijk. Een soort boete dus.
De afspraken van de coalitie zouden verder uitgewerkt moeten worden met de gemeenten in een bestuursakkoord. Dit akkoord moest op 1 november rond zijn, maar dat is nog steeds niet gelukt.
Praktijk
PvdA-leider Diederik Samsom noemt de afspraken in het akkoord mooi geformuleerd. "Laten we het aan de praktijk overlaten om daar een echte invulling aan te geven. Het mag niet een eindeloos slepend proces worden, maar ook geen overhaaste klus zijn. Daar is inmiddels in veel gemeenten ervaring mee", zegt hij.
Wethouder Schroor vindt dat Groningen een goede manier van opvang heeft ingericht. "Een zogenaamde BBB-plus regeling. Dat betekent dat we ook inzetten op begeleiding. Veel gemeenten komen hier kijken om te zien hoe we dat aan het doen zijn. Want onze aanpak werkt, dat blijkt uit de resultaten."
Als de termijn van 12 weken voor het kabinet een harde deadline is, dan zal wethouder Schroor zijn gemeenteraad adviseren er niet mee akkoord te gaan. "Het is simpel, laten we de staande praktijk doorzetten want dat is bewezen de beste aanpak voor dit probleem", aldus de Groningse wethouder.
