Jeroen Brouwers heeft de ECI Literatuurprijs gewonnen met zijn boek Het hout. Juryvoorzitter Andrée van Es maakte dat vanavond live in Nieuwsuur bekend vanuit de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.
Brouwers is vanavond vanwege gezondheidsredenen zelf niet aanwezig bij de uitreiking van de prijs in de Koninklijke Schouwburg. De 75-jarige schrijver heeft de bekendmaking in zijn huis in het Vlaamse Zutendaal afgewacht.
Zwijgen is goud
In Het hout vertelt Brouwers over de gebeurtenissen op een door kloosterlingen geleid jongensinternaat. Het zijn de vroege jaren 50 van de vorige eeuw. Het gezag van de kerk in die dagen is fors. Over seksualiteit wordt niet gesproken, over gevoelens evenmin. Zwijgen is goud.
Zo staan de zaken ervoor als Eldert Haman, leraar Duits, intreedt als lekenbroeder bij een zeer strikte Franciscaner orde. Hij gaat voortaan als broeder Bonaventura door het leven. Deze nieuwe status brengt hem tot in de krochten van het internaat waar hij de stille getuige is van vernederingen en het seksueel misbruik van enkele internaatjongens.
Geen slachtoffer
Brouwers werd in 1940 geboren in Nederlands-Indië en verhuisde zeven jaar later met zijn familie naar Nederland. Hij verbleef van zijn tiende tot zijn zestiende in verschillende katholieke internaten en kostscholen. Hij zou onhandelbaar zijn geworden omdat hij heimwee had naar zijn geboorteland en niet kon wennen aan het Hollandse keurslijf.
Het vele nieuws over het misbruik in de katholieke kerk en zijn eigen ervaringen waren aanleiding voor het boek. "Ik ben geen slachtoffer, maar ik ken de sfeer precies. Dus wilde ik alles beschrijven door de ogen van een broeder, die medeplichtig is doordat hij wéét wat er gebeurt", zei Brouwers vandaag in de NRC.
AKO
De ECI Literatuurprijs is een voortzetting van de AKO Literatuurprijs die in 1987 voor het eerst werd uitgereikt. Het is een van de meest prestigieuze literaire prijzen in het Nederlandse taalgebied. De prijs bestaat uit een bedrag van 50.000 euro en een sculptuur.
De eerste, toen nog, AKO Literatuurprijs werd in 1987 uitgereikt aan J. Bernlef voor zijn boek Publiek geheim. Vorig jaar won Stefan Hertmans de prijs met zijn boek Oorlog en terpentijn.