Zijn de grenzen van Nederland in zicht?

In de afgelopen week hebben zich 1800 asielzoekers in Nederland gemeld. Daarmee is de instroom weer iets toegenomen. Staatssecretaris Klaas Dijkhoff zei vorige week dat het erop lijkt dat mensen vlak voor de winter nog de oversteek wagen. Hoeveel vluchtelingen kan Nederland aan? Hoe moeten we omgaan met integratie? En is Nederland in een crisis?

Nieuwsuur spreekt met de asielwoordvoerders van acht politieke partijen over hun visie op de crisis en hun oplossingen. Twan Huys en Mariëlle Tweebeeke ontvangen de politici in Den Haag, tussen de opeengestapelde bureaustoelen van de pas vertrokken ambtenaren in het voormalige ministerie van Sociale Zaken. Gisteren stond de Europese aanpak centraal, vandaag gaat het over Nederland.

Druk op opvang

Aanvankelijk was gedacht dat de instroom in de herfst al snel zou afnemen. Nu dat niet zo blijkt te zijn, blijft de druk om extra opvang te vinden hoog. Overal in Nederland worden sporthallen en vakantieparken omgebouwd tot opvangplaatsen voor asielzoekers.

Eén van de meest opvallende opvanglocaties is het voormalige ministerie van Sociale Zaken in Den Haag. Hier worden vanaf woensdag zo'n 600 asielzoekers gehuisvest. De groep mag tot 1 januari in het gebouw blijven.

Bestuurscrisis

Nederland worstelt met de aantallen vluchtelingen die het land binnenkomen. Is er sprake van een crisis in ons land? "Ik denk dat de grenzen wel in zicht zijn", zegt VVD-Kamerlid Malik Azmani. GroenLinks-Kamerlid Linda Voortman sluit zich daarbij aan: "Ik denk dat je wel kunt zeggen dat er sprake is van een crisis, van een bestuurscrisis."

Volgens Kees Van der Staaij (SGP) heeft Nederland de situatie niet meer in de hand. "Er gebeuren dingen die we eigenlijk niet meer kunnen beheersen."

Niet voorbereid

Het aantal mensen dat asiel vraagt in Nederland fluctueert van week tot week. Op het hoogtepunt, in september, kwamen er in één week 4200. "We zullen zeker boven de 30.000 asielzoekers uitkomen voor het jaar 2015", zegt SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen. "Dat is getal waar we op dit moment niet op zijn voorbereid."

Valse verwachtingen

Hoe kijken de Kamerleden naar hoe we omgaan met de integratie van asielzoekers die naar Nederland komen? D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma vindt dat mensen nu vaak lang moeten wachten en niks kunnen doen. "Asielzoekers zitten op dit moment zes maanden in een noodopvang te wachten tot zij een asielaanvraag mogen indienen. Zes maanden op hun handen zitten. En waar leidt dat toe? Dat leidt tot spanningen, tot verveling en verloren tijd."

Mona Keijzer van het CDA vindt dat er geen valse verwachtingen moeten worden gewekt. "Mensen waarvan nog niet vaststaat dat ze ook een vluchteling zijn, die hier wat ons betreft tijdelijk mogen blijven, moet je ook niet hoop geven door vanuit overheidswege van alles te gaan doen aan integratiewerkzaamheden."

Vreemdelingenhaat

De komst van vluchtelingen naar Nederland zorgt voor heftige reacties: roerige informatieavonden waar boze buurtbewoners van zich laten horen, demonstraties tegen asielzoekers en zelfs de bestorming van een noodopvang.

"Als het gaat om die demonstranten vraag ik me wel eens af waar we nou banger voor moeten zijn: de FC Twente-aanhangers die dit soort knokploegen bij elkaar roepen, of de asielzoekers zelf", zegt Joël Voordewind (ChristenUnie).

PvdA-Kamerlid Attje Kuiken waarschuwt: "Hoe extremer we erover praten, hoe meer we angst creëren. Woorden als "ze gaan al onze vrouwen verkrachten" helpt niet." Malik Azmani (VVD): "Het grootste risico dat je als politicus wil voorkomen, is dat er vreemdelingenhaat aangewakkerd wordt in dit land."

Etnisch verdeeld

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) maakt zich inmiddels grote zorgen over de onvrede in Nederland. De samenleving is etnisch verdeeld en het huidige immigratievraagstuk zet de verhoudingen verder op scherp, zei Kim Putters, directeur van het SCP, vorige week in Nieuwsuur.